Nov. 1916.]
Terrein voorstellino op kaarten.
ihrem Objekt und ihrem Zweck. Objekt und Zweck sollen überhaupt
unseres Erachtens in der Kartographie immer in erster Linie ent
scheiden über die Wahl der anzuwendenden Mittel, nachdem diese in
ihrer theoretischen und praktischen anwendbarkeit geprürt worden
sind"
Heeft Penck 's indeeling echter ontegenzeggelijk waarde voor Euro-
peesche kaarten, voor kaarten van Nederlandsch-Indië, die, wanneer
zij op de schaal 1: 2> 0.C00 vervaardigd zijn, reeds overzichtskaarten
heeten, moet de indeeling nauwer genomen worden. Zoodra eene
kaart dient om zich in groote trekken over en niet in het terrein te
orienteeren, kan volstaan worden met enkel aan den eisch van
reliefgetrouwheid te voldoen en is de schuine belichting met opgelegde
tinten zonder hoogtelijnen aan te bevelen. Wordt een algemeen
overzicht van de hoogteverhoudingen verlangd, dan kan de kleuren-
mcthode toepassing vinden.
Voor kaarten op 1: 1CO.COO en 1: 50.0CC lijkt ook voor militair
gebruik voorstelling van het terrein door hoogtelijnen m?t relieftinten
het meest geschikt. Voor algemeen gebruik moeten zij boven gearceerde
kaarten gesteld worden, het mathematische element met het ophalend
relief vormt een goed geheel, althans voor hen die het kartografisch
alphabet kennen en dat moet, zooals reeds werd opgemerkt, geleerd
worden. Hier geldt ook „pour comprendre quelque chose il faut
P avoir appris".
Maar op de kaart zullen vele met veel zorg gekozen hoogte
punten moeten voorkomen, waarbij het noodig is, dat tusschen
de hoogtepunten een zekere betrekking bestaat; hoog en laag
moeten dadelijk kenbaar zijn, hetgeen mogelijk is, wanneer de
punten paarsgewijze beschouwd worden. Voorts moet ieder hoog
tepunt een zekere werkingssfeer hebben, waar deze eindigt, begint
die van het naastbij gelegen hoogtepunt Als eisch moet ver
der gesteld worden, dat de cötepunten in het terrein zijn terug te
vinden.
1) Bij de keuze van de op de kaart aan te brengen hoogtecijfers hoede
men zich vooral voor overlading, die tot onduidelijkheid zoude aanleiding
geven, men bepale zich tot die cijfers, welke betrekking hebben op de
hoogste en laagste punten, alsmede op de tusschenpunten, waar de lees
baarheid der helling zulks bepaaldelijk vordert.
Handleiding ten dienste van de Officieren der militaire verkenningen.
2046
