Terreinvoorstelling op kaarten. [Nov. 1916.
Ten slotte heeft de kaartgebruiker omtrent het systeem, volgens
hetwtlk de kaart bewerkt wordt, ook een woordje mede te sr reken
tusschen kaartgebruiker en kaartenmaker moet een soort wisselwer
king bestaan. De kaarttechniek en de besteller moeten elkaar
wederkeerig tegemoet komen. De eerste moet zich niet uitsluitend
op een technisch standpunt stellen, maar ook een open oog en oor
hebben voor de eischen, die de praktijk stelt; de laatste moet echter
ook rekening houden met kartografische regels en wetten, opdat hij
verstandige eischen stelle: hij moet zonder vooroordeel een studie
maken van verschillende kaarttypen, want alle oordeel berust op
vergelijking. Voorts moeten ook de factoren tijd en geld in rekening
gebracht worden en is der practische uitvoerbaarheid meerwaarde
toe te kennen dan aan de theoretische volkomenheid.
Hoe men echter ook o\ er terreinvoorstelling op kaarten op kleinere
schaal moge denken, de origineele bladen dienen st eds volgens
de hooglelijnenmethode bewerkt te zijn Het grondmateriaal zij
zoo veelzijdig mogelijk, al is het dan niet aanschouwelijk; uit een
terreinvoorstelling door hoogtelijnen kan elke andere methode afgeleid
worden, het omgekeerde is niet het geval.
Op welke schaal de origineele bladen vervaardigd moeten worden,
is een kwestie, die buiten het kader van dit opstel valt. Moderne
denkbeelden voorgestaan door Frank, Koppe, Becker, Hammer,
Müller e. a wijzen op 1 5.(00 of 1 10.0(0. Wellicht zal hierop
bij een komende gelegenheid worden teruggekomen.
Tot besluit nog het een en ander over de wijze, waarop Peucker
de verschillende wijzen van terreinvoorstelling door formules wil
uitdrukken.
De algemeene vorm van het terrein wordt bepaald ten opzichte
van een rechthoekig drieassig coördinatenstelsel, waarin x de lengte,
y de breedte en z de hoogte voorstelt, in zooverre, dat de letters
geen bepaalde waarde hebben, m ar de drie afmetingen in het alge
meen uitdrukken
De eisch is deze objectief, d.i. in getallen, zooals die door de
aardmeting en de opneming gegeven worden, meetbaar (of geome
trisch) en optisch (of aanschouwelijk) in beeld voor te stellen xenj;
komen in het vlak van teekening tegelijk met hare geometrische
voorstelling ook in optischen zin tot uitdrukking z geometrisch
2047
