Wenken, urogen en antiroorden op gebied nan militair strafrecht.
Wenken.
7. Voor het hooren van beklaagde en getuigen is geen bepaalde
volgorde voorgeschreven. Het is echter in alle opzichten vooreen
goede gang van zaken gewenscht eerst den beklaagde te hooren
op de klacht en den garnizoensorder van verwijzing naar den
Krijgsraad.
Voorts kan men de volgorde inrichten, zooals zulks der commissie
het meest practisch voorkomt. Immers, blijkt beklaagde te bekennen,
dan kan men zijn bekentenis omstandig opnemen en vervolgens
met weinig getuigenbewijs volstaan Ontkent hij daarentegen, dan
komt het mij immer het best voor, die ontkentenis in weinig woor
den te verbaliseeren b. v „ik ben onschuldig aan hetgeen in deze
klacht wordt ten laste gelegd" en dan terstond over te gaan tot het
getuigenverhoor. Vervolgens hoore men den beklaagde verder, na
hem met den inhoud der getuigenverklaringen in kennis te hebben
gesteld. Deze methode toch heeft het dubbel nut. dat 1° de ont
kennende die schuldig is, minder gemakkelijk zijn fantasie kan
misbruiken (wellicht door oen mand valt) en dat 2° de ontkenne-de.
die onschuldig is, dadelijk zijn verweer kan richten tegen hetgeen
de getuigen in zijn nadeel hebben verklaard en getuigen a décharge
en omstandigheden kan releveeren, waarvan de commissie dan kan
nagaan, of ze ter zake dienende zijn. Bij vele burgerlijke rechts
colleges is het dan ook „model" een beklaagde - die. gevraagd, of
hij hetgeen hem is ter laste gelegd bekent-zegt onschuldig te zijn,
slechts af te vragen: „waar, wanneer ooor wien en waarom zijt gij
dan gearresteerd?" en na beantwoording dt zer vraag onverwijld over
te gaan tot het getuigenverhoor om telkens na afioop van zoo'n
verhoor beklaagde te vragen, wat hij daarop te zeggen ht eft.
8 Het blijkt mij soms bij het resumeeren der stukken, dat de
gerechtelijke Commissie bij den aanvang van het onderzoek, de stukken
van voorloopig onderzoek n et of slecht heeft gelegen, ofschoon uit
een voorloopig onderzoek geen rechtstreeksch bewijs kan geput worden
(zie dienomtrent wink no 3), spreekt het wel van zelf, dat slechts
oan een instructie met vrucht kan worden aangevangen, als de com
missie zich vooruit met nauwkeurigheid op de hoogte heeft ge
steld van alles, wat tot nu toe ter zake is verhandeld Verklaringen
door beklaagde en getuigen in het gerechelijk onderzoek afwijkend
van die in het vooronderzoek vallen dan dadelijk op en het con-
stateeren van belangrijke verschillen kan soms, om den rechter een
bee d van de betrouwbaarheid dergehoorden te verschaffen, van het
grootste belang zijn.
Vraag.
Kan een Plaatselijk Militaire Commandant een meerdere in rang naar
den Krijgsraad verwijzen, b. v. ten overste een ko or.el
Sch te B.
107
I. M. T. 1917. 8
