Ver buiten het gewoel van het gemobiliseerde leger in een rustige
omgeving zal verpleging moeten worden verschaft. En zoo zijn we
weer gedwongen de blikken te richten naar den Chef van den veree-
nigden gewestelijken dienst op java, dien we de door de snel opeen
volgende gebeurtenissen van de eerste dagen der mobilisatie uit het
oog hebben verlorenen op wiens schouders deze verplichting
rust.
Met de geconcentreerde zieken komt ook het overtallige personeel
mede, voornamelijk bestaande uit kader en burger-verplegers, alsmede
enkele vrouwelijke verpleegkrachten.
Ondertusschen zijn ook de gepensionneerden en andere in activi
teit herstelden op het tooneel verschenen, waardoor geleidelijk de
vrijwillige verpleging kan worden vrij gemaakt en ten slotte, na den
dienst in het eerste verzamelhospitaal in goede banen te hebben
geleid, worden overgegaan tot uitbreiding van de overige benoodigde
verplegingsruimte, alsmede tot het in orde brengen van de inrich
tingen, welke onze gewonden zullen hebben op te nemen.
In de eerste plaats zullen hiervoor in aanmerking zijn te brengen
de tengevolge van de mobilisatie vrij gekomen gebouwen-complexen,
gelegen in het concentratiegebied der zieken, voor zoover deze niet
voor de achtergebleven gezinnen worden gereserveerd, wat tevens
het enorme voordeel biedt, dat de achtergelaten kazerneering kan
worden benut, waardoor we zelfs bij plotselingen overval niet met
de handen in het haar behoeven te zitten. Slechts voor een deel
zal het hospitaalmeubilair van elders moeten worden aangevoerd.
Het ligt evenwel voor de hand, dat, zoo voldoende tijd wordt gela
ten, wat als regel wel kan worden aangenomen, inderdaad alles uit
de ontruimde ziekeninrichtingen geleidelijk zal worden aangetrokken,
waardoor voor verpleging van zeer zwaar gewonden uiteraard min
der gewenscht kazerneeringsmaterieel tot een zekere grens door
hospitaalmaterieel zal moeten worden vervangen.
Het spreekt van zelf, dat hieraan pas zal kunnen worden gedacht,
als al het personeel is aangekomen en geïnstalleerd, kortom nadat
het bedrijf der inrichtingen verzekerd mag worden genoemd, waar
toe een wissel, zeker geen kleine, zal moeten worden getrokken op
de Intendance en de Militaire Administratie, waarbij vooralsnog
voeding en wasch geheel buiten beschouwing blijven.
Doch ook de Geneeskundige Dienst is nog lang niet klaar, daar
behalve voor onderdak en verpleging ook nog dient te worden ge
zorgd voor behandeling der zieken en gewonden, waartoe, om te
256
