auto, doch per rijtuig of draagbaar plaats heeft, zal ook nog moeten
worden gezorgd voor geleide c.q. voor het beschikbaar stellen van
de noodige draagkrachten, die gemakkelijker in den rug van het leger
dan vlak bij de operatiebasis zullen aangeworven kunnen worden.
Bedoeld personeel, op de etappelijn dienst doende, staat zoolang
onder de bevelen van den Chefarts van het veldleger.
Voor de niet-geneeskundige verpleging op de etappeposten zal
overleg moeten worden gepleegd met de Intendance, terwijl ook voor
koks en keukenpersoneel zal moeten worden gezorgd.
Kunnen voor den afvoer de ziekenauto's worden gebezigd, dan
zal de evacuatie tot de etappe-eindpost niet op moeilijkheden stui
ten. De vraag doet zich echter voor, wat zal moeten geschieden,
wanneer dat niet het geval zal zijn. Het eenige, dat afdoende kan
helpen, is te zorgen, dat in de buurt van het terrein van actie alle
krachtige mannen worden geconsigneerd om op het eerste teeken
gereed te zijn om als dragers te kunnen invallen, waartoe geïmpro
viseerde draagmiddelen door hen zelf zullen zijn mee te brengen,
anders gezegd, de civiele mobilisatie zal, zij het in beperkte mate,
van meet af aan in studie moeten worden genomen, waarbij de voe
ding dezer plotseling op te commandeeren draagkrachten de volle
aandacht der autoriteiten vereischt.
Tijdig overleg met het Burgerlijk Bestuur zal van ver vooruitzien-
den blik getuigenis afleggen.
Dat hierover niet te licht mag worden heen gestapt, leert de vol
gende berekening.
Waar voorgeschreven is, dat bij vervoer per draagbaar op elke
twee dragers op één reserve drager moet worden gerekend, vereischt
elk honderdtal zittend of liggend te vervoeren gewonden 300 dragers.
Wordt door een troepenmacht van 10.CC0 man slag geleverd, dan
zal bij een verlies van 15 ten honderd, rond 600 man zittend of
liggend moeten worden vervoerd, zoodat daarvoor reeds 18C0 dragers
zullen moeten worden aangeworven. En dit getal zal alleen nog
maar op korte afstanden voldoende mogen worden geacht Het
vervoer van een gewonde over een afstand van ongeveer dertig
Kilometer zal meerdere draagkrachten vorderen dan hiervoren werd
aangewezen.
Aangezien het slechts in de bedoeling ligt een algemeen overzicht
van het werk te geven, behoeft niet verder in bijzonderheden te
worden afgedaald.
Alleen dient nog te worden overwogen, op welke wijze het ver
voer achterwaarts van de etappe-posten dient te worden geregeld.
259
1. M. T. 1917 18.