voor de tempo's X en X X de af te leggen afstand niet is opgegeven,
terwijl zulks voor wielrijders wel is opgegeven. Met het V. V, en een
kaart in de hand en een weinig gezond verstand in het hoofd zijn zulke
eenvoudige opgaven dus gemakkelijk en in korten tijd uit te werken,
't Is dan ook eigelijk meer om routine te krijgen en enkele duistere
zaken met elkaar te bespreken, dat die oefeningen worden gehouden.
Kort na den aanvang der mobilistie in Nederland, ontving ik als
commandant der verbandplaatsafdeeling eener divisie van den
divisiecommandant een verbeterde opgave der kolonnelengten uit den
leiddraad stafdienst.
Denkt U, dat deze zulks deed in de meening, dat ik er niets mee
te maken had, of dat zij boven mijn begrip gaat?
Zeker, ik had wel zoo noodig inlichtingen kunnen vragen bij een
van de' vier bij de verbandplaatsafdeeling ingediende infanterie-
officieren. Maar afgezien daarvan, dat men niet gaarne van zijn
onkunde blijk geeft, kan deze manier van handelen niet in over
eenstemming worden gebracht met eene goede krijgstucht, terwijl
men bovendien daarvoor een hunner aan voorgeschrevene werk
zaamheden moet onttrekken.
23 jaren geleden, toen ik in den militairen dienst trad, werd er
aan militair geneeskundig tactiek in het leger niets gedaan. Als men in
gesprek met collega's of officieren van een der wapens een onderwerp
daaruit aanvoerde, dan was het IC tegen 1, dat men met hoongelach
of met schouderophalen werd ontvangen. Les werd aan de nieuw aan-
gekomenen in dit vak in het geheel niet gegeven. In 1900 werd echter
noodig geacht een voorschrift v. d. M. G. D. te velde gegeven. Later
nog werd bevolen, dat enkele der officieren van gezonheid, voor zoover
hun dienst zulks toeliet, oefeningen op de kaart in hun garnizoen
moesten bijwonen. Is het wonder, dat zij zich toen de vraag stelden.
„Zou ik in tijd van oorlog de mij opgedragene betrekking naar behooren
kunnen vervullen?" Ik voor mij moest die vraag ontkennend beant
woorden en zag dus om naar eene gelegenheid mij verder in dit vak te
kunnen bekwamen. En zoo kwam het, dat ik meer speciaal door
Oostenrijksche lectuur mij langzamerhand bevredigd begon te voelen.
Door mij eene kleine bibliotheek aan te schaffen, kwam ik bovendien
eenigzins op de hoogte van de geschiedenis der militair geneeskundig
tactiek in dat land en zoo bleek mij, dat daar de stoot tot het
beoefenen van dit vak is uitgegaan, van officieren van den gen. staf.
Het eerst kwam een 25 tal jaren geleden luit: kol. Alfred Hansen-
blas van dien staf met zijn werk: „Der Sanitatsdienst bei einer
Infanterietruppen Division im Felde," welk werk in de kringen der
351
