(van het geheel, niet van een onderdeel) 30% bedraagt, de troep
zoodanig is gedemoraliseerd, dat er niet veel meer van te verwachten
is. Nog in 1908, dus na den Russ.-Japan. oorlog, werd zoowel door
den generaal Von Hoen als door den Oberstabsarzt Cron het
aantal gevallenen op 10% geschat. Nu zal door de meerdere
uitwerking van het vijandelijk mitrailleur- en artillerievuur dit cijfer
wel zijn gestegen, doch zal 20°/0 verliezen van het geheel, eventueel
met inbegrip der door den vijand achtergelaten zware gewonden, wel
een cijfer zijn, dat zelden wordt bereikt. De heer De Bats is daar
door, wat betreft de werkzaamheden op de verbandplaats, pessimis
tisch gestemd. M.i. ten onrechte. Omdat bij ons één verbandplaats
per brigade (dus ongeveer één per regiment van een Eur. leger)
beschikbaar is en in Europa 1 verbandplaatafdeeling van 2 of 3 sectiën
(iedere sectie leverende eene verbandplaats), welke 2 a 3 verband-
plaatsen uit een taktisch oogpunt zelden of nooit alle gelijktijdig
worden opgericht.
Daar De B. ook de marschvaardige lichtgewonden op de hoofd-
verbandplaats wil verzamelen, wordt het aantal gewonden aldaar
onnoodig hoog opgevoerd. Reeds vroeger is tegen dezen maatregel
herhaaldelijk gewaarschuwd, daar deze menschen gewoonlijk aan
leiding geven tot onregelmatigheden en ongeregeldheden en ook
thans is het nog gewoonte ze te verzamelen in verzamelplaatsen
voor marschvaardige lichtgewonden (oef! wat een lang woord.
„Lichtverwundeten stationen" worden deze door Oostenrijkers en
Duitschers genoemd). Nog een andere reden dan het ontlasten
van de verbandplaatsen en het voorkomen van ongeregeldheden
geeft Von Hoen voor het oprichten dier verzamelplaatsen. „Dasz
den Leichtverwundeten bei Bestimmung einer einzigen Sammel-
stelle gröszere Marschleistungen zugemutet werden (8-10 K. M.
achter de vuurlijn), fallt wenig ins Gewicht. Diese Verwundeten
werden im algemeinen, knapp nach ihrer Verwundung, umso Ieis-
tungsfahiger sein, da die Aufregung des Kampfes in ihnen noch
nachwirkt. Nimmt das Gefecht eine ungünstige Wendung, so ist es
gewisz nur vortheilhaft, wenn man diese erhöhte Spannkraft zur
Hinterlegung einer ansehnlichen Strecke in der Rückzugsrichtung
ausgenützt hat."
Op deze wijze kan dus de verbandplaats zeer worden ontlast.
Maar er zijn nog meerdere. Zooals ik reeds in een vroeger artikel
schreef, is niet te verwachten, dat gedurende het gevecht vóór het
invallen van de duisternis (tenzij gedurende eene mogelijke vuur-
pauze) de aanvoer van gewonden op de verbandplaats zeer groot
495
