ihnen auf, dasz an einen Hause, in dem prof. N. mit seinen Assistenten arbeitete, in regelmaszigen Zwischenraumen ein Fenster geoffnet und etwas herausgeworfen wurde. Die Neugierde trieb sie nach zu sehen und da zeigte sich zu ihrem Entsetzen, dasz es abgeschnittene Arme und Beine waren, die sich vor dem Fenster bereits zu einem ganzen Berge angehauft hatten. Wenn man weisz, dasz heute an den Hauptverbandplatzen nur wenige Amputationen ausgeführt werden DANiELSENberichtet in der Feldarzl. Beilage zur Miinch. Med Wochenschrift 1914 No. 47, dasz er unter 4000 Verwundeten nur zweimal eine Armamputation vorge- nommen, alle übrigen Verwundeten aber konservativ behandelt hat so kennzeichnet das den Unterschied von damals und hrute in schlagender Weise. Nun starb;n von den vielen Amputierten in 1870 noch ein groszer Teil. In manchen Lazaretten, wo der Hospitalbrand herrschte, erlagen trotz der friihzeitigen Amputationen von den Knochen- und Gelenk- schüssen 80-9C°/o. Heute lassen sich bis auf wenige Prozente die Verwundeten mit Knochschüssen am Leben erhalten. Wir selbst haben bei über 100 Knochen- und Gelenkschiissen in Zweibriicken nur eine einzige Amputation im Laufe der Behandlung machen müssen und nur 3°/0 Mortalitat gehabt". Over het algemeen komen voor directe operatie alleen in aan merking buikschoten en schedelverwondingen (tangentiaal-schoten). Met de operatie van buikwonden werden in den Boerenoorlog zeer treurige ervaringen opgedaan, zoodat Mac Cormacs M.D. schrijft: „Een door de buik geschotene sterft in dezen oorlog, als men hem opereert en blijft in leven, als men hem met rust laat". Het laatste gedeelte van dit gezegde is in strijd met de algemeen bekende ondervinding, maar toch schuilt hierin eene vingerwijzing om, als er gelegenheid is voor eene snelle doorzending, hetgeen het geval is, wanneer het veldhospitaal niet te ver is en transportmiddelen (goede, voor het gewondenvervoer ingerichte automobielen) be schikbaar zijn, deze gewonden zoo spoedig mogelijk naar een meer geschikt operatielokaal te zenden Wat de schedelverwondingen be treft, hier is de kans op infectie minder groot, en behoeven deze eerst voorloopig te worden geopereerd (wegnemen van drukkende been splinters, 't geen door oorartsen kan geschieden). Zoo meen ik, dat het werk op de verbandplaatsen door een goed beleid voor een groot deel naar de hulpverbandplaatsen, de verzamelplaatsen voor marsch- vaardige lichtgewonden (waar steeds een arts aanwezig behoort 498

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1917 | | pagina 32