wijze uit natuurproducten te maken; een zeer groot voordeel. Een
groot nadeel staat hiertegenover n 1. de groote hoeveelheid rook
bij verbranding en de geringe stabiliteit van het salpeterkruit
Langzamerhand ging men er dan toe over om niet door me
chanisch mengen tot een springstof te komen, maar langs che-
mischen weg te trachten een bruikbaar explosief te krijgen, n.l.
door inwerking van salpeterzuur op organische bestanddeelen.
Hiermede bereikte men het groote voordeel, dat chemisch het salpeter
zuur in de stof gebonden was, terwijl bij salpeterkruit slechts een
der mechanisch gemengde bestanddeelen de groep NO3 (zuurstof-
leverende groep) bevatte. Tevens kon men door hoogere nitreering
het zuurstofgehalte opvoeren. Door salpeterzuur op cellulose te
doen inwerken ontdekten Schoenbein en Botcher in 1846 het schiet
katoen, terwijl in hetzelfde jaar de Italiaansche scheikundige
SOBRERO het nitroglycerine ontdekte; de eerste twee personen door
salpeterzuur op boomwol, de laatste door het HNO3 op glycerine
te laten inwerken.
Dit was een groote stap voorwaarts, alhoewel aanvankelijk de
proeven met nitroglycerine en vooral die met schietkatoen slechte
resultaten opleverden. 1)
Het was zaak om van hunne brisante eigenschappen zoo spoedig
mogelijk partij te trekken. Hierbij stuitte men op de minder goede
eigenschappen n.l. de plotselinge detonatie bij zelfontleding, de
moeilijke wijze van ontsteken, die bij het salpeterkruit door vlam
of lont kon geschieden, welke manier bij schietkatoen en nitro
glycerine niet de gewenschte uitwerking had.
Het gelukte Alfred Nobel in 1864 een goede ontstekingswijze te
vinden door toepassing van het knal- of slagkwik, waarover later.
Was het salpeterkruit makkelijk te ontsteken en niet zeer gevoelig
voor slag, zoo bleek, dat nitroglycerine en schietkatoen beide zeer
gevoelig waren voor slag, druk en stoot en ongevoelig voor vlam. Het
meer schokveilig maken heeft men verkregen door gelatineering.
Hierdoor werd het mogelijk het te gebruiken als explosiefstof.
In 1868 vond O'Brown, dat het volgens Abel samengeperste
schietkatoen ook door een krachtigen detonator tot ontsteking
kon worden gebracht
Een andere vorm is weer het door Nobel uitgevonden dynamiet.
Hierover geeft ook Logger in Hoofdstuk II voldoende inlichtingen.
I) Zie hiervoor Handleiding tot de kennis der Artillerie, afdeeling
Techniek, Hoofdstuk II, Ontplofbare stoffen, door J. C. Logger.
517
