met bespanningen van 8 paarden, n.I. houw. van 15 en kan. van 10.5
cM., bij de veldtroepen wisten mede te voeren onder omstandigheden,
welke, alles te zamen genomen, op Java niet ongunstiger kunnen zijn.
In overeenstemming hiermede spreekt kapitein Perelaer, de samen
steller van het hoofdstuk over de vestingartillerie in het Weten
schappelijke Jaarbericht over 1915 der 1. K. V., over mobiele
houwitser- of mortierbatterijen met een kaliber van 12 a 15 cM.
en kanonbatterijen van 10 a 13 cM., terwijl de heer Rinkel in
zijn artikel „Vesting- of zware artillerie en het daarbij in tedeelen
materieel" op blz. 971 van den vorigen jaargang van dit tijdschrift
een houwitser van 15 cM. noodig acht, waarbij vervoer door auto's
wegens gebrek aan eene voldoende hoeveelheid krachtige trek
paarden. Laatstgenoemde schrijver wijst o.a. op den Krupp-houwitser
van 15 cM., die 2200, en den Ehrhart-houwitser van hetzelfde
kaliber, die 2150 K.G. weegt, vuurmond en affuit te zamen.
Nu zullen velen opmerken, dat wij geen behoefte hebben aan
den betrekkelijk zwaren houwitser van 15 cM., met zijn bijna
eindelooze nasleep van caissons en andere voertuigen, omdat onze
tegenpartij de aanvaller is en zij derhalve niet in staat zal zijn
dekkingen te hebben, die worpgeschut van 15 cM. noodzakelijk
maken, wanneer wij, op het daartoe geschikte oogenblik, tot den
aanval overgaan. Maar wie waarborgt ons, dat onze tegenaanval
het gewenschte vlotte verloop hebben zal in tegenstelling met
hetgeen de tegenwoordige oorlog op het westelijke operatietooneel
na den bekenden slag aan de Marne te zien heeft gegeven? In dit
opzicht is de bestudeering van den door de tegenwoordige ge
beurtenissen bijna vergeten veldtocht in Mantsjoerije in 1904
1905 zeer leerzaam. Reeds toen namen de voorzichtige Japanners
de voorzorg om elk terreinwinnen van beteekenis door het aan
leggen van veldwerken te bevestigen en zeer zeker zullen zij
zulks niet verzuimen, wanneer zij, door eene zeereis van een paar
weken van hun vaderland gescheiden, een nieuwen krijg voeren.
Technische hulpmiddelen zullen hen in staat stellen deze werken
binnen korten tijd veel weerstandsvermogen te geven en dit zal
in hooge mate het geval zijn met de op korten afstand achter
hun front aangelegde opnamestellingen en bruggenhoofden en niet
het minst met hunne basis. Hebben wij eenmaal den tegenaanval
begonnen, dan mag hij niet tot staan komen, omdat elke stilstand
nadeel voor ons en voordeel voor de tegenpartij is en het beleid
en de voortvarendheid onzer leiders en aanvoerders, de manoeu
vreer- en marschvaardigheid onzer troepen mogen zoo goed zijn
535