kwam, wij geen personeel zouden hebben, om ze behoorlijk tot
soldaat op te leiden, laat staan tot kader en militieofficieren, en dan
nog, heeft men wel eens een miiitieleger gezien, geheel geënca
dreerd met militiekader? Er zou niet veel van terecht komen;
tenzij men het geheel met vrijwillig inlandsch kader zou willen
encadreeren, maar als dat mogelijk is, is Java rijp voor zelfbestuur
en doen wij maar het beste ons terug te trekken.
Nu is het merkwaardige, dat wij nu al meer dan een jaar in
het teeken der Indische weerbaatmaking staan, maar dat aan deze
hoofdzaak nog maar weinig aandacht gewijd is.
Uit ons tegenwoordige staande leger is niet meer kader te halen,
dan er nu reeds uitgehaald wordt. Elke fuselier, die niet al teveel
jenever drinkt, heeft reeds een paar strepen op de mouw.
Meer vrijwilligers uit Holland halen van het gehalte, dat wij
tot nog toe krijgen, is uitgesloten, zegt iedereen. Vrijwilligers is een
anachronisme, zegt de Heer v. D. W.
Ik ben het daar niet mede eens. Er zullen menschen genoeg te
krijg zijn, mits in het Leger voor hen een goede toekomst is.
Het leger moet het .hebben van wat de Engelschen noemen
„unskilled labourers", en die zijn er nog genoeg en zullen er altijd
blijven. Dat het aantal vrijwilligers in alle landen van de wereld
vermindert, is voornamelijk een gevolg van de opkomst der in
dustrie. Naar de fabrieken gaan ze. Wie niet veel fabrieken gezien
heeft, zal als militair toch allicht eens aan de Hembrug geweest
zijn, en zich bijvoorbeeld het geestverheffend werk herinneren van
die talrijke arbeiders, die daar bij de machines staan.
Er moet een [stukje uit een afsluiter geboore worden en de man
doet den geheelen dag niets anders dan de stukjes staal aan de
eene zijde in de machine stoppen en aan de andere opvangen.
Hoe gemakkelijk dergelijke menschen vervangen kunnen worden,
heeft deze oorlog wel geleerd, waar men hetzelfde werk in korten
tijd door geheel ongeschoolde vrouwen deed verrichten.
Die menschen komen niet meer in het Leger, omdat het Leger
ze te slecht betaalt.
Natuurlijk zou, indien elk soldaat betaald moest worden als zulk
een fabrieksarbeider, het Leger veel te duur worden, maar wij hebben
kader noodig en zullen dat alleen in voldoende mate en van goed
gehalte kunnen krijgen als de levensomstandigheden in het leger
belangrijk beter worden.
Daartoe zou m.i. èn in Holland èn in Indië een kaderschool
op grootsche schaal moeten worden opgericht, min of meer in den
697
