te Ngawi is een administratieve maatregel. Dit moge op papier zoo
zijn, in werkelijkheid grijpt de plaatsing bij het strafdetachement fel
in op den gestrafte. Wie zich nu er niet van overtuigd houdt, vrage
eens, hoe zoodanigen zich weren om niet naar het strafdetachement
behoeven te gaan, men weigert zich eenvoudig te gaan kleeden om
op transport daarheen te gaan, liever pleegt men dienstweigering of
een ander delict, in de hoop, dat de militaire rechter Tjimahi als
strafplaats aanwijst. Wie eenmaal Ngawi geproefd heeft, tracht uit
alle macht te ontsnappen. Men begaat dan een of ander delict, liefst
dienstweigering, in de hoop dan eenmaal voor den krijgsraad gekomen
zich te hooren vervallen verklaren van den militairen stand.
Nu is het opmerkelijk dat wat van Ngawi voor den krijgsraad
komt bijna allen Europeanen zijn en wel mobilisatie individuen,
waaronder ik dan verstaan wil dezulken, die gedurende de mobili
satie zijn aangenomen in Nederland. Wanneer men dan die militairen
eens laat vertellen uit hun vroeger leven, dan is er dikwijls een minder
vleiende reden, die hen tot dienstneming voor de koloniën heeft
aangespoord. Sommigen, nauwelijks eenige maanden in Indië, zijn al
spoedig de klas ingedwaald; mankeeren en goedverkoopen zijn
meestal de zonden, die dergelijke individuen op hun geweten hebben.
De plaatsing naar Ngawi volgt spoedig, doch nog spoediger komt
dan, eenmaal daar gekomen, de neiging om er maar een einde aan
te maken door dienst te weigeren, en dan is de krijgsraad in het
zicht en tevens het militaire provoosthuis, waar hun in vergelijking
met Ngawi een hemel wacht. Eenmaal voor den krijgsraad staande,
blijkt hun ongevoeligheid voor straf ten duidelijksteals men maar
van Ngawi weg is en of men als je blieft maar het Leger uitgezet
wordt, hoeveel jaren die vervallen-verklaring vergezellen deert hun
geen zier. Soms hebben die individuen nog de vrijmoedigheid om den
krijgsraad te verzoeken om vervallen verklaard te mogen worden, al
kregen ze tien jaren Dikwijls zijn die individuen psychopaten, waar
van het onbegrijpelijk is, dat ze in Nijmegen door de keuring zijn
geslopen; in alle gevallen ze toonen eigenschappen, die hen onbruik
baar maken voor den militairen dienst.
Ziedaar het beeld van den mobilisatie-Europeaan. Statistieken
zouden de goede werking en het nut van het strafdetachement te
Ngawi moeten aanwijzen, doch ik vrees, dat die goede werking in
zeer geringe mate aanwezig zal zijn, en de vraag wel eens doet rij
zen, of de aanwezigheid van een strafdetachement op de manier, als
thans ingericht, wel aan de verwachtingen beantwoordt.
Mr P. A. F. Blom.
706