schepen op te maken, hoeveel de artilleristische afstandsverandering
bedraagt in een zeker aantal secunden.
Wanneer die „rate of change" goed benaderd is geworden, zullen
de officieren in het seinstation in sraat zijn, gegevens te verstrekken
aan de kanonnen, welke ja st zijn op het moment, dat de vuurlei-
der, door op den salvoschei te drukken, aangeeft, dat gevuurd moet
worden;
Waar dus, na het inschieten, de afstandmeters eigenlijk van
secundair belang zijn, moet men wel bedenken, dat tijdens het
inschieten en bij sprongsgewijze afstandsverandering door manoeu
vreeren, de afstandmeters den gronislag moeten geven, waar men
van uitgaat. Het hebben van beter geconstrueerde afstandmeters
beteekent dus een vlugger ingeschoten raken, doordat de eerste
salvo's dichter bij het doel valen en bovendien men naar het ver
loop van de lijn der gemeten afstanden, welke lijn men van af
zoo'n groot mogelijken afstand begint te construeeren, beterde lijn
der artilleristische afstanden kan benaderen.
Dat de Duitschers in dezen slag, waar veel gemanoeuvreerd is,
voordeel gehad hebben van betere „sighting arrangements" is zeer
wel aan te nemenmen komt er zelfs toe zich de vraag te stellen,
of de vele aftandsveranderingen door manoeuvres, die ongetwijfeld
het eigen vuur hebben moeten schaden, niet bestemd waren om
zooveel mogelijk voordeel te trekken uit de superieure „sighting-
arrangements".
De tactiek van het herhaalde'ijk wijzigen van eigen koers en
vaart heeft bovendien het groote voordeel, dat, waar aan beide
kanten de vuurleiding verstoord wordt, de eigen vuurleiding
belangrijk vlugger weder in orde zal zijn, doordat de veranderingen
voor het eigen schip of eskader bekend zijn.
Dat er veel gemanoeuvreerd is geworden, blijkt uit het volgende
Enge'sche oordeel:
„Perhaps the greatest surprise of the action was the apparent
inefficiency of the gunfire on both sides, and the fact that only a
single torpedo hit was registered against the British fleet. It has
been pointed out, and it may very likely be true, that these two
things explain each other. Quick manoeuvring may again and again
have saved ships from torpedo attack, and th$ manoeuvring may
very easily have rendered their gunfire ineffective The result is woe
fully disappointing". (Land and Water 10-8-1916.)
Een andere verklaring van het succès der Duitsche slagkruisers
in de le phase van den slag zou kunnen zijn, de aanwezigheid op
751
