Voor ijzeren staven geldt de formule L 120 d2d is weer
uitgedrukt in c.M. en is voor ronde staven de middellijn en voor
veelhoekige staven de middellijn van den omgeschreyen cirkel. De
lading wordt in de lengterichting van den staaf daarop bevestigd.
OPRUIMINGEN. In de eerste plaats behoort hiertoe het vellen
van boomen, hetzij als opruiming van het terrein vóór eene stelling
om een vrij schootsveld te verkrijgen, hetzij als versperring van
voor den vijand bruikbare naderingswegen.
De ladingen, waarvoor steeds springgelatine gebruikt wordt, kun
nen vrijliggend worden aangebracht dan wel in vooraf gemaakte
boorgaten. De laatste methode is verreweg te verkiezen, daar het
springgelatineverbruik aanzienlijk geringer is, ofschoon het boren
der benoodigde gaten eenigen arbeid meer noodig maakt. Met een
avegaar van 1 y% Engelsche duim 39 m.M. wordt in de richting
van een middellijn op de hoogte, waar men den boom wil vellen,
een boorgat gemaakt ter lengte van 2/3 der diameter. Dit gat wordt
over de halve lengte gevuld met springgelatine, liefst van de pa
pieren omhulsels ontdaan, en met een laadstok flink aangestampt,
daarop wordt de voorslagpatroon met slaghoedje en vuurgeleiding
geplaatst, waarna het boorgat met zand of grond wordt opgestopt.
Is de benoodigde hoeveelheid springgelatine voor één boorgat te
veel, dan worden meerdere boorgaten gemaakt in elkaar kruisende
richtingen op een afstand van 5 a 6 c.M.de ladingen moeten ge
lijktijdig worden ontstoken, dus het eenvoudigst met slagkoord. De
benoodigde hoeveelheid springgelatine bedraagt K.G. per M.
boomdoorsnede.
Indien men geen boorgereedschap medegenomen dan wel geen
tijd heeft de noodige boorgaten te maken, zal men gebruik moeten
maken van vrijliggende ladingen. Zoo'n lading wordt over den
halven omtrek van den boom op de hoogte, waar deze doorge
slagen moet worden, daartegen gebonden zoodanig, dat de hoogte
van de lading ongeveer gelijk is aan de halve breedte daarvan.
Daartoe is het het beste de rolletjes springgelatine stevig te beves
tigen op een buigzame bamboelat, welke aan twee stevige, in den
boom geslagen draadnagels wordt vastgebonden. Heeft de lading
eene lengte van meer dan een M., dan verdient het aanbeveling
twee of meer voorslagpatronen voor de ontsteking aan te brengen.
Ten slotte moet, indien zulks mogelijk is, eene opstopping van
zand of grond in doeken worden bewerkstelligd om de uitwerking
te vergrooten. De benoodigde hoeveelheid springgelatine wordt be
rekend uit de formule:
887
1. M. T. 60 1917.
