Bovendien is aan een methode van verpleging als hier voren
aangegeven het voordeel verbonden, dat de A. T., waarbij ook de
Intendant zich als regel ophoudt, zich meestal op een betrekkelijk
groote plaats zal bevinden, waar verschillende benoodigdheden (o.a.
versche groenten) door den Intendant gemakkelijker kunnen worden
aangeschaft dan bij de thans gevolgde regeling het geval is. Aan
de auto zou dus met betrekking tot de verpleging een zeer voor
name plaats worden ingeruimd, waardoor een bewegelijke basis
wordt verkregen, zeer ten voordeele van de tactische eischen. De
uitspraak van den generaal Von der Goltz „Je beweglicher die Basis,
urn so freier der Entschlusz des Feldherrn", heeft in den tegen-
woordigen oorlog nog niets van hare waarde verloren. Wel is het
wegenstelsel op Java niet met het Europeesche te vergelijken, doch
in den regel kunnen de lichte bakauto's de troepen vrij dicht nade
ren. In de Europeesche legers geschiedt nagenoeg het geheele ver
voer van en naar de troepen per automobiel. Men sla bijv. maar
eens het artikel „Der Dienst im Rücken der französischen Armee"
na in de aflevering van Jan. 1915 van „Jahrbücher für die deutsche
Armee und Marine".
Laten we in ieder geval trachten leering te putten uit de ervaringen
opgedaan in den huidigen volkerenkrijg op het gebied van trein-
organisatie en verpleging, opdat niet, wanneer de nood aan den
man komt, van ons leger evenals van het Fransche leger bij den
terugtocht aan den Marne in September 1914 zou kunnen worden
gezegd: „Le ravitaillement (en vivres et munitions) ne fonctionnait
pas, comme cela aurait été désirable".
Soerabaia, Januari 1918.
J. A. Luijmes,
Kapitein der Intendance.
SO