de verhouding van het gewicht in grammen en de ladingsruimte.
Hoe grooter dus de ladingsdichtheid, hoe meer stof er in een ruimte
is opgehoopt, hoe grooter de hoeveelheid der vrijkomende gassen.
De gasdruk is het product van den soortelijken druk en de ladings
dichtheid
Soortelijke druk is de druk, die door 1 K. G. stof in een ruimte
van 1 L. wordt uitgeoefend.
P f X a (als a de ladingsdichtheid voorstelt).
Hierbij dient echter nog rekening gehouden te worden met het
ko-volume.
Het gasvolume s afhankelijk van druk en temperatuur en volgt de
wetten van Gay-Lussac en Boyle (deze worden als bekend veron
dersteld). Heeft nu de druk een bepaalde grens bereikt, dan gelden
genoemde wetten niet meer. Bij vergrooten der druk blijft het volume
konstant en hebben de gasmolekulen hun maximum samendrukking
bereikt. Het volume, dat nu de gassen in de niet meer te verkleinen
ruimte innemen, heet het ko-volume Lang voor het ko-volume
bereikt is, houden de wetten van Boyle en Gay-Lussac op tegelden.
Men heeft gevonden, dat de ko-volumina van alle gassen ongeveer
0,C01 van de volumen bedragen, welke de gassen bij 0° en 760 mM.
innemen; alzoo is
a 0,0Dl X Vo (1)
Brengen we dus nu het ko-volume in rekening, zoo vinden we:
P= 1 - a a <2>
Voor berekening der gasdruk hebben we noodig, de verhouding
van het volume der gassen bij explosietemperatuur en van het volume
der oorspronkelijke substantie, het eerste Vt, het laatste V0 genoemd.
Het volume der springstof is bekend en het explosievolume kan,
indien de explosietemperatuur bekend is, worden berekend volgens
Gay-Lussac.
ytV0 (273 t) waarin V0 het gasvolume per gewichts-
273 eenheid bij O0 en 760 mM. voorstelt.
Noemen we de gasdruk f; deze heeft voor elke springstof een
afzonderlijke grootte. Berthelot noemde deze waarde de soortelijke
druk, d i de druk, die door de gewichtseenheid (1 KG.) springstof bij
temperatuur van t° in een ruimte van 1 L. (dus Iadingsdichtheid 1)
wordt uitgeoefend.
De berekening van den soortelijke druk geschiedt volgens de wet
van Boyle, waarbij de volumina omgekeerd evenredig zijn met de
drukken.
63
f A
