van 4 7 cM. Blijkbaar heeft de oorlogsondervinding geleerd, dat
voor de beschermde kruisers een groote snelheid niet zoo zeer
gebiedend was als een bewapening van krachtige vuurmonden.
De kruisers moeten over een krachtig boeg- en hek vuur kunnen
beschikken in verband met hunne bestemming en daarom moeten
in beginsel de kanonnen zoo zijn opgesteld, dat een zoo groot
mogelijk aantal als jaag- en retraitestukken kan worden gebruikt.
Van de pantserkruisers hebben we reeds met een enkel woord
het voornaamste type, den slagkruiser, aangeroeid. Dit oor
logsschip vormt als het ware den overgang van den kruiser naar
het slagschip. De waterverplaatsing is veel grooter dan van den
beschermden kruiser, hetgeen zijn oorzaak natuurlijk vindt in de
veel sterkere bewapening en zwaardere pantsering, terwijl door het
streven, om ook aan deze kruisers een groote snelheid te geven, de
ruimte benoodigd voor machines aanzienlijk uitgebreid werd. Een
en ander zijn oorzaak geweest, dat zooals reeds medegedeeld en
verder uit het vroeger genoemde staatje moge blijken, er pantser
kruisers gebouwd zijn van 30000 ton met een snelheid van
30 mijl.
Voor wat bewapening en pantsering aangaat wordt verwezen naar
het staatje, de cijfers zijn sprekend genoeg. Voor wat de opstelling
van het geschut, de pantsering, de torpedolanceerbuizen enz. betreft,
worden natuurlijk dezelfde beginselen gehuldigd als reeds voor de
slagschepen genoemd Ook hier geldt als een voorname factor het
kunnen beschikken over een krachtig boeg- en hekvuur.
De ONBESCHERMDE KRUISERS en KANONNEERBOOTEN,
die bestemd zijn in beginsel om opdrachten te vervullen in die zones,
waar ze geen kans loopen in onmiddellijke aanraking met grootere
oorlogsschepen te komen en die dus in hoofdzaak dienen voor het
overbrengen van berichten en het uitoefenen van den politiedienst
op groote rivieren, in baaien enz. kunnen we hier verder buiten
beschouwing laten. De bewapening bestaat in den regel uit eenige
stukken middelbaar en een paar stukken klein snelvuurgeschut, soms
een torpedolanceerinrichting.
We gaan nu over tot de bespreking van die oorlogsschepen, die
in den tegenwoordigen oorlog aller aandacht hebben door de enorme
ontwikkeling, die ze in de laatste jaren hebben ondergaan, n.l. de
TORPEDOBOOTEN en in hoofdzaak de ONDERZEEBOOT.
De torpedobooten zijn zeer snelle vaartuigen van geringe afmeting
en diepgang, wier hoofdbewapening bestaat uit 4 torpedolanceerbui
zen, terwijl ter bestrijding van vijandelijke torpedobooten van eigen
120
