l00° HTF-=427 ™-
gesteld door (3, 7, enz., zoo vinden we voor de konstanten
a en b:
a - - 6,26 x 5,61 (3 4,8 (7 s
b 0 0C37 0033 (3 0,0009 5
Zoo is voor schietkatoen de explosietemperatuur, indien we de
ontleding aldus-voorstellen: C24H29O62N11 12 CO2 +6 H2 0 12 CO
8,5 H2 5,5 N2 t 2710° en voor nitroglycerine t 347C0
terwijl slagkwik een t heeft van 3453°
De geheele berekening berust op niet zeker bewezen gronden.
Wij weten niet, of de gassen, die na afkoeling analytisch worden
bepaald, dezelfde zijn als die, welke op het oogenblik der explosie
aanwezig zijn, of wel, dat zij.bij die hooge temperatuur gedissocieerd,
als elementen of als eenvoudige verbindingen voorkomen.
De explosietemperatuur Iaat zich ook in den maximumdruk uit
drukken:
P Vi 273
hierin zijn Vi en V2 de volumina der gassen voor en na explosie,
gemeten bij O0 en 760 mM. Voor de explosie bestaan geen gassen,
zoodat in deze formule de beteekenis Vi kan vervallen.
Teneinde nu de energie of het theoretisch arbeidsvermogen te
bepalen, vermenigvuldigt men de explosiewarmte met het mechanisch
warmteëquivalent, b. v. 1000 gram springgelatine geven bij
explosie 1535 kaloriën. Nu is het theoretisch arbeidsvermogen
1535X427 652,375 K.G.M. (1 kalorie -427 K.G.M., volgens Hirn
425,2 K.G.M.); 1 kalorie 1CC0 X 419 105 erg en dus
Berthelot heeftin 1871 getracht een vergelijkend overzicht te geven
van de kracht der verschillende springstoffen, op grond van hunne
chemische samenstelling. Hierbij heeft hij de voortplantingssnelheid
buiten beschouwing gelaten. Later heeft hij hiervan het gewicht
ingezien en samen met Vieille proeven over de voortplantingssnelheid
bij explosieven genomen. In hoofdzaak hebben deze proeven geleid
tot de ontdekking van de detonatiegolven.
De energie, welke in een springstof is opgehoopt, vaak aangegeven
onder den naam „potentiale energie", is afhankelijk van de warmte-
hoeveelheid en samenstelling. Het arbeidsvermogen, uit hoofde der
chemische samenstelling, wordt voorgesteld door het product van
de hoeveelheid warmte en het mechanisch warmteëquivalent, QXA,
66
