dien in Ned Indië), de verband-plaatsen, de evacuatiestations
enz., wanneer men niet volgens een schema te werk gaat.
Vroeger, mogelijk hier en daar thans nog wel, waren veld
hospitalen op pakwagens geladen, die men opgeladen op een
platte spoorwagen schoof. Als een gevecht op handen was,
werd het eene veldhospitaal van de spoorwagens geladen
op 12 K M. afstand van de gevechtslijn, dus buiten het
directe bereik van den vijand geplaatst, liefst achter eventueele
défilé's, bijv. bruggen, ten einde deze bij een tegenslag niet
te verstoppen en om vlugger weg te kunnen komen. De reser
vehospitalen werden door het korpscommando op een nog
grooteren afstand, 4050 K. M., opgeladen gehouden. Voerde
eene spoorlijn naar het gevechtsterrein, dan was de afstand
dikwijls nog veel grooter en werden ze telegrafisch aan
getrokken. Vervoermiddelen waren bij het veldhospitaal, uit
gezonderd de pakwagens, niet ingedeeld. Wel waren inde mees
te landen transport-colonnes van het Roode Kruis, in Duitschland
en Oostenrijk ook van de Malthezer, Johannieter en Duitsche
Orden, ter beschikking. Overigens werden voertuigen voor het
transport der gewonden gerequireerd. In den tegenwoordigen
oorlog werden automobielen voor ziekenvervoer aan de veld
hospitalen toegevoegd. Wenschelijk zou het zijn het geheele
veldhospitaal op auto's te vervoeren. In enkele landen heeft
men dit reeds gedeeltelijk ingevoerd, in dien geest, dat auto's
voor chirurgengroepen zijn geconstrueerd, zware sterke auto's
met veel paardenkrachten, geschikt om snel te rijden en moei
lijke hellingen te nemen. In Oostenrijk behooren deze wagens
twee aan twee bij elkaar. In de voorste kunnen vier personen
plaats nemen en is alles ingericht voor het snel opzetten van
eene operatiekamer. De achterste biedt plaats aan drie personen
en bevat het verbandmateriëel en de sterilisator. Voegt men
hier nog enkele vrachtauto's met verplegingsmateriëel en ver-
plegingspersoneel aan toe, dan is men met de uitrusting van
het veldhospitaal klaar. De tenten kan men voor mijn part wel
weg laten, daar men wegens de grootere bewegelijkheid meer
keus heeft in de te betrekken gebouwen. Hoe sneller zich de
veldhospitalen kunnen bewegen, des te geringer aantal heeft
men er van noodig. Hetzelfde geldt van de verbandplaatsen.
271
