en er wordt op gerekend, dat de werkplaatsen einde 1919 of
begin 1920 geheel gereed zullen zijn. Zij worden aanvankelijk alleen
ingericht voor de behoeften van de in Korea gelegerde divisiën.
Volgens eene opgave in de staatscourant zullen zij zich toeleggen
op het aanmaken van geweren, karabijnen, paardentuig, munitie
en projectielen van allerlei soort, voertuigen en gereedschappen
Gedurende de eerste oorlogsjaren, toen Rusland op groote
schaal oorlogsbenoodigdheden aankocht in Japan en daardoor
ook de militaire werkplaatsen overladen waren met werk, breidde
zich het personeel daarin uit tot ongeveer 60.000 werklieden,
zoowel mannen als vrouwen. Dat aantal bedroeg in Februari
1917 nog 26.000 werklieden in de militaire werkplaatsen te
Tokyo en 28.000 in die te Osaka. Sedert dien is het aantal
echter aanmerkelijk verminderd, eendeels door het ophouden
van bestellingen door Rusland, anderdeels doordat in de bloei
ende particuliere nijverheid een groote vraag is naar bekwame
werklieden, aan wie aldaar eene betere betaling wordt aange
boden dan in de militaire werkplaatsen.
De Mitsubishi-Maatschappij richtte nabij Nagasaki een fabriek
op voor den aanmaak van vischtorpedo's. De fabriek, welke
reeds eene bestelling, van het ministerie van marine ontving,
werkt met 500 werklieden en staat onder leiding van een ge
pensioneerd marine-officier, die voorheen de leiding had over
de werkplaatsen van torpedomateriëel aan de rijkswerf te Yo-
kosuka; terwijl een deel der werklieden afkomstig is van de
rijkswerven te Kure, Sasebo en Maizuru.
In de militaire werkplaatsen te Tokyo werd een nieuw mo
del geweer vervaardigd naar de plannen van den kolonel
Nambu. De aanvankelijke proeven moeten reeds resultaten
hebben opgeleverd; het geweer, hetwelk de benaming T. 4(')
zal dragen, heeft een eenigszins grooter kaliber, dan het thans
in gebruik zijnde geweer M. 38.
De loop der gebeurtenissen in Rusland was oorzaak, dat dit
land geene bestellingen voor oorlogsmateriëel in Japan meer
plaatste. De militaire werkplaatsen hebben thans gelegenheid
de voorraden wapening van her leger wederom aan te vullen,
(1) D. w. z. het vierdejaar van Taisho, het regeeringstijdperk van den
tegenwoordigen Keizer.
440
