Dan, ja dan deed men in eens de ontdekking, dat „Jan" iets
onder zijn blauwe jas had, waarop Nederland en Nederlandsch-
Indië trotsch kon zijn. „Jan" werd gefêteerd, „Jan" werd ge
prezen en weldra werd „Jan" weer vergeten en zonk terug
in zijn degenereerend isolement.
De toestanden zijn veranderd. De soldaat klaagt ook thans,
doch nu bereiken zijn klachten 't groote publiek en men tracht
zijn omstandigheden op meer of minder geslaagde wijze te ver
beteren. Jammer is 't, dat sommigen van zijn advocaten die
deze verbeteringen bepleiten, hem wegen doen bewandelen,
die het groote publiek tegen hem innemen en hem de medewer
king van zijn superieuren doen verbeuren
Zoo nu en dan zijn echter zijn klachten niet ongegrond. Hoe
dikwijls gebeurt 't niet, dat een oppassend soldaat, die door
zijn geringe ontwikkeling den onderofficiers-, ja, zelfs den kor
poraalsrang niet kan bereiken, oud-soldaten ontmoet, die hoewel
niet meer schoolsche kennis bezittende, in 't burgerleven ge
slaagd zijn, een traktement bereikt hebben van f 150 a f 200,
een traktement in 't oog van. den fuselier om „huiseigenaar"
te worden. Dan begint hij te vergelijken: zijn bestaan met
dat van den oud-collega en 't kan niet anders, of die verge
lijking moet te zijnen nadeele uitvallen en weldra rijst bij
hem 't voornemen zoo gauw mogelijk den dienst te verlaten,
't Leger heeft dan een goed soldaat minder en de maatschappij
niet altijd een goed burger meer, daar tegenover één slagen
tien mislukkingen staan.
Hierin kan 't legerbestuur belangrijke verbeteringen brengen.
Wel is 't waar, dat soldaten hun geringe kennis kunnen ver
meerderen op een korpsschool, maar hoe is die ingericht? Het
is een school zonder schoolmeubelen zonder schoolmiddelen
en zonder schoolmeester, een aanfluiting van'f begrip „school".
De sergeanten, die er les geven, moeten zich in alles behelpen.
Handleidingen zijn niet aanwezig, leerboekjes om de soldaten
in handen te geven missen ze. De leergangen en methoden voor
de verschillende vakken moet de sergeant zelf samenstellen; een
onderwijzer zou 't niet kunnen, laat staan een sergeant, en toch staat
men nog verstomd over de resultaten, die soms bereikt worden.
De Korpscommandant te Semarang heeft dit gebrek ingezien.
Hij heeft de korpsschool, verbonden aan het garnizoen te
Semarang, gereorganiseerd, haar voorzien van leerboekjes,
handleidingen en schoolmiddelen en hoewel de school door
gemis aan samenwerking van 't Departement van Onderwijs
nog niet 't volmaakte bereikt heeft, mag zij, in vergelijking
met andere korpsscholen, er wezen. De goede soldaat, die
vroeger wanhoopte ooit strepen te krijgen, werpt zich nu met
457
