Uit het hiervoren opgemerkte nopens de dienstvoorwaarden
der Europeesche militairen volgt al dadelijk dat algeheele ge
lijkstelling van Europeanen. Amboineezen en Inlanders uitge
sloten moet worden geacht, zoolang het leger nog voor een
aanzienlijk gedeelte bestaat uit in Europa gerecruteerde militairen.
Het verschil in dienstvoorwaarden voor de beide hoofdgroepen
van niet-Europeesche militairen (Menadoneezen, Amboinee
zen en Inlanders) berust op historisch verschil in waardeering
hunner militaire waarde; uit de in de ontwerp-begrooting opge-
voorstellen nomen tot lotsverbetering kan b ijken, dat het streven
er op gericht is om het bestaande verschil in dienstvoorwaarden
tusschen deze beide categorieën van militairen tot geringere
afmetingen terug te brengen, waarbij in de ee ste plaats aan
dacht is geschonken aan verhooging van de soldij der andere
Inlandsche soldaten, Bij verwezenlijking van deze voorstellen
zal de wegens langdurigen dienst toegekend wordende ver
hooging in maxima toenemen voor de Amboineezen met 75%
en voor de Inlanders met 200%, terwijl nadere voorstellen
tot lotsverbetering van alle inlandsche soldaten en korporaals
deze dagen het Departement van Oorlog hebben verlaten.
Algeheele gelijkstelling der Inlanders met Menadoneezen,
Amboineezen zal ook wegens de hooge daaruit voortvloeiende
kosten slechts geleidelijk tot stand kunnen komen.
Van een ongunstigen invloed, welke de werving voor het
leger op de bevolking van de Minahassa en de Moluksche
eilanden zou uitoefenen, is niet gebleken. De overgroote meer
derheid der Menadoneezen, Amboineezen verlaat het leger eerst
na pensioen te hebben verdiend. Waar een groot deel hunner
onmiddellijk bij het in dienst treden huwt met vrouwen van
hun landaard en ook overigens de in het leger dienende niet-
Europeanen uit een oogpunt van toezicht op de gezondheid
in veel gunstiger omstandigheden verkeeren dan hunne rasge-
nooten daarbuiten, kan het gevaar voor de volksgezondheid,
tengevolge van terugkeer in hun land van met vrouwenziekte
behepte Amboineesche militairen, zeker niet grooter zijn dan
het gevaar, dat daarvoor algemeen in de maatschappij bestaat.
De mogelijkheid, om de Europeesche soldaten in hun vrijen
tijd een vakopleiding te geven, welke hun te pas kan komen
na ontslag uit den dienst, is reeds in de jaren 1908 en 1909
onder de oogen gezien. De toen genomen proef is mislukt,
in hoofdzaak, omdat belanghebbenden weinig geneigd bleken
hun vrijen tijd daarvoor op te offeren Of een nieuwe proef
om menschen, die in hun jeugd geen ambacht hebben geleerd,
de kennis daarvan na hun twintigste jaar bij te brengen zal
slagen, moet ernstig betwijfeld worden. Ook een kort geleden ver-
538
