Volgens een bericht in de „Ostasiatische Lloyd" van 1 Augustus
1913 zouden onderhandelingen zijn gevoerd over het ter be
schikking van Japansche kolonisten stellen van het grootste deel
van de Mexicaansche provincie Morelos.
Dit gebrek aan ruimte was oorzaak, dat er herhaaldelijk en
met kracht in de pers aangedrongen werd om de expansie te
zoeken in zuidelijke richting, o.a. in het bekende artikel van
Takekoshi Echter ook uit andere maatregelen kan de zucht
naar eene expansie in zuidelijke richting worden opgemaakt.
Zoo werd in 1912 opgericht eene door de Japansche Regeering
gesubsidieerde stoomvaartlijn op Nederlandsch-Indië, terwijl
de Zuidzee-vereeniging (Nanyo Kyokai) de bedoeling heeft
handels- en andere betrekkingen met de Zuidzee-eilanden
(waar de Japanners Ned.-Indië ook onder verstaan) te bevorderen.
Mochten in die streken de bewoners ontevreden zijn met het
bestuur hunner overheerschers, dan zou daarin wellicht een
reden gevonden kunnen worden om zich in die zaken te mengen.
Algemeen bestaat dan ook de verwachting, dat Japan zich
te eeniger tijd gewelddadig in het bezit zal stellen van die
gebieden, die het meent voor de ontwikkeling van zijn land en
volk noodig te hebben. Volgens de algemeene opvatting zou
den daaivoor de Philippijnen, Nederlandsch-indië en Australië
het eerst in aanmerking komen, waardoor Japan dan resp. met
Amerika, Nederland of Australië en dus Engeland in botsing
zoude komen.
In het ondervolgende zullen de belangen van de genoemde
rijken nader beschouwd worden.
Na den Spaansch-Amerikaanschen oorlog van 1898 werden
bij den vrede van Parijs van 10 December van dat jaar de
Philippijnen met Guam (Marshall-eilanden) aan Amerika afge
staan. Oorspronkelijk waren de Philippinos op de hand van
Amerika, omdat zij meenden, dat dit hen tegen de Spanjaarden
steunde en dat eene zelfstandige republiek gevormd zou worden
toen echter bleek, dat Amerika van plan was het bestuur van
de Spanjaarden over te nemen en er dus geen sprake was van
onafhankelijkheid, keerden zij zich tegen hun vermeende be
schermers. De daaruit ontstane strijd eindigde eerst in 1901,
toen Aguinaldo de leider van het verzet en zijn staf in Ame-
678
