De toestand gedurende den Oorlog,
Bij het uitbreken van den grooten oorlog gaven sommige
Japansche bladen onomwonden te kennen, dat thans van de
gelegenheid gebruik gemaakt moest worden om Java te bezetten.
De weerloosheid van Indië werd toen pijnlijk gevoeld, te meer
daar men ook in het onzekere verkeerde omtrent de houding
van de inheemsche bevolking in geval van een conflict met
het buitenland. Betreffende dit laatste was men echter spoedig
gerustgesteld Het bleef gelukkig bij uitingen van eenige onver
antwoordelijke schrijversvolledigheidshalve, meer ook niet,
maken wij nog melding van het destijds meermalen opduikende,
doch nimmer ambtelijk bevestigde gerucht over vertoogen van
Amerika naar aanleiding van een beweerd uitloopen van de
Japansche oorlogsvloot. In elk geval verklaarde Japan, toen het
aan den oorlog ging deelnemen, dat het volstrekt geen gebieds-
vergrooting op het oog had.
Nadat Japan de zijde van de Geallieerden gekozen heeft, ziet
men het beslag leggen op verschillende Duitsche bezittingen
in den Stillen Oceaan en op het pachtgebied Kiaochou in
China. Tegelijkertijd neemt Australië bezit van Duitsch-Nieuw-
Cuinea en den Bismarck archipel. De Japansche vloot steunt in
deze periode de Gealliëerden krachtig in den Stillen Oceaan,
o.a. bij in het beschermen van transporten. Aangezien ook
Australië daarbij helpt, kan Engeland al zijne schepen naar
Europa doen terugkeeren. Aan de expeditie tegen Kiaochou
nam om politieke reden een klein Engelsch detachement deel.
Volgens mededeeling lag het niet in de bedoeling van Japan
om Kiaochou te behouden na den oorlog zou het aan China
worden teruggegeven.
Van het feit, dat de Europeesche mogendheden, vooral
Engeland, de handen vol hebben met den strijd in Europa,
profiteert Japan om zijn invloed in China op hechten grondslag
te vestigen en daarbij dien van anderen te weren.
Gebruik makende van den verwarden binnenlandschen
toestand in China, doet Japan om zijn doel te bereiken den
18den Januari 1915 vijf groepen van eischen, te zamen 21 arti
kelen, waarvan de inhoud als volgt kan worden weergegeven
682
