Behalve de bovengenoemde maatschappijen was nog gesub-
sidiëerd de „Osaka Shosen Kaisha", een maatschappij, die hare
schepen geregeld liet varen op Formosa, Korea, China en
Wladiwostok en voor de geregelde vaart op Korea gesubsidi
eerd werd. In 1904 had deze maatschappij 84 schepen met
69.040 ton, of gemiddeld 822 ton bruto per schip. Het is
duidelijk, dat, wanneer een aantal kleinere schepen noodig was,
men bij deze maatschappij ruimschoots terecht kon voor schepen
van 800- 1000 ton en men dus niet bij niet-gesubsidiëerde
reeders zijn toevlucht behoefde te nemen voor schepen van
260 ton of nog kleiner inhoud, welke voor het doel niet ge
schikt zouden zijn geweest.
De door S. terzijde gelegde opgave in het Duitsche Generale
Stafwerk, dat voor den overvoer der legers in Mei 1904 ge
bezigd werden 135 schepen, tezamen metende 315.000 ton
bruto, komt mij voor alleszins juist te zijn. De gemiddelde
inhoud zou dan hebben bedragen 2333 ton bruto. Dat van
deze 135 schepen volgens Polman 19 schepen met 55.000 ton
bruto gereserveerd werden voor den overvoer van de 10de
divisie, dus gemiddeld 2900 ton per schip, doet dan minder
vreemd aan, dan wanneer werkelijk de totaal gemiddelde
inhoud van de gebezigde schepen slechts 1500 ton zou hebben
bedragen. Evenmin is het dan vreemd, dat bij den overtocht
van de 12de divisie, reeds in Februari, 74 schepen met 128.000
ton bruto beschikbaar waren, dus gemiddeld per schip 1730
ton bruto (dus toen reeds meer dan 1500 ton). Het is duidelijk, dat
dit gemiddelde toen, d. i. kort na het uitbreken van den oorlog,
nog betrekkelijk klein moest zijn. Zooals reeds vroeger werd
opgemerkt, konden de groote zeeschepen de schepen van
meer dan 5000 ton voor een groot deel eerst later ter be
schikking van de Regeering worden gesteldaanvankelijk moest
men dus genoegen nemen met een grooter percentage aan
kleinere schepen.
Schijnbaar is de opgave van het Duitsche Generale-Stafwerk,
dat in Mei 135 schepen voor het transport beschikbaar waren,
in strijd met een andere opgave, waarin werd vermeld, dat
de Garde- en de 2de divisie op 185 schepen werden geëmbar-
782