paard op de schepen moeten worden beschikt, te meer omdat
dan in tropische hitte moet worden gevaren; eind April en
begin Mei waren voor de Gele-zee nog niet de warme tijd.
Men lette ook op het meerdere gevaar in de tropen voor het
ontstaan en de uitbreiding van besmettelijke ziekten bij over-
vulling Verder moet in tegenstelling met de behandelde
voorbeelden uit den Russisch-Japanschen oorlog bij een expeditie
over grooten afstand nog op belangrijke scheepsruimte worden
gerekend voor voeding aan boord en voor de kolenvoorziening
(hetzij op de schepen zelf, hetzij in afzonderlijke vivres- en
kolenschepen).
Alles bijeengenomen is het meer dan waarschijnlijk, dat in
zoo'n geval de door S. aangegeven 357.375 ton bruto min
stens noodig zullen zijn voor een modern uitgerust expeditieleger,
aan Infanterie sterk 25.000 geweren (d. w. z. een leger van bijna
50.000 man, wanneer men de totale verplegingssterkte rekent).
De opmerking zou kunnen worden gemaakt, dat Japan in
1904 ook een grooter deel van zijn handelsvloot voor het over
voeren van troepen c. a. bezigde. Dit is voor de maand Mei
1904, dus 3 maanden na het uitbreken van den oorlog, volkomen
juist, maar geenszins ten aanzien van het troepenvervoer kort
na het begin van den oorlog, d. w. z. voor het vervoer van de
12e divisie, dat van af 14 Februari d. i. 8 dagen na de
oorlogsverklaring plaats had.
Toen was slechts 128.000 ton bruto aan scheepsruimte be
schikbaar, nog geen vijfde deel van de toenmalige Japansche
handelsmarine, welke een tonnenmaat bezat van 657.269 ton
bruto. Het is niet aan te nemen, dat men, indien gewenscht,
op dat tijdstip over meer schepen zou hebben kunnen beschik
ken; ongetwijfeld zou dan ook een deel van een der beide
andere divisiën van het Ie leger zijn medegezonden, waardoor
de overvoer en ontscheping van de Garde- en de 2e divisie zou
zijn bespoedigd. In ieder geval zou men bij gemis aan zelf
standige Cavalerie de Cavalerie van de 12e divisie al dadelijk
hebben versterkt met deelen van het Garde Cavalerie Regiment
(1) Tweede Atjeh expeditie.
785.
f