het aantal vreemde schepen, dat daaraan deelneemt, is betrek
kelijk veel kleiner geworden. Juist daardoor heeft de Japansche
handelsmarine zulk een groote uitbreiding verkregen. Reeds vóór
het uitbreken van den wereldoorlog was het duidelijk, dat in die
richting werd aangestuurd; deze oorlog heeft het proces verhaast.
Het zou thans aan de vreemde scheepvaart op Japan onmo
gelijk blijken althans niet gedurende het eerste oorlogsjaar
om het verkeer te bedienen, wanneer een groot deel van de
Japansche handelsmarine aan hare bestemming wordt ont
trokken. Van grooten invloed zal ook hierop zijn, wanneer
onder de vreemde schepen, welke Japan geregeld bezoeken, veel
schepen zijn van de mogendheid, waarmede het in oorlog is
gekomen, daar deze dan aan de handelsbeweging onttrokken
worden. Sedert 1904 is de geregelde vaart van Nederlandsche
schepen op Japan belangrijk toegenomen.
Meer dan in 1904 het geval was, zal thang gerekend moeten
worden op vermindering van de vervoerscapaciteit van de in
de vaart te laten Japansche schepen door vijandelijke actie.
Men denke aan den duikbootenoorlog en ook, vooral bij de
vaart op Europa juist in het begin van den oorlog, op een
optreden als van de „Emden".
Eindelijk zullen een aantal handelsschepen als hulpkruiser
benut moeten worden, zoowel ter bescherming van de scheep
vaart als om een blokkade van de vijandelijke kusten voor
al als die een groote uitgestrektheid hebben naar behooren
te kunnen uitvoeren; een en ander was in 1904 slechts in geringe
mate noodig.
Alles bijeengenomen zou Japan evenals Engeland thans en
in de toekomst slechts een klein deel van zijn handelsvloot
voor transport kunnen benutten, wil het zijn handel, maar vooral
zijn industrie niet geheel lam leggen en, wat van meer belang
is, wil het niet de volksvoeding in gevaar brengen, waardoor
binnenlandsche orflusten zouden kunnen ontstaan. Japan leeft
thans grootendeels als industriestaat met grooten export naar
het buitenland, komt echter meer en meer te kort aan land
bouwproducten. Bedoelde ontlusten zijn des te eerder te vreezen,
wanneer de oorlog wel gevoerd wordt om groote belangen te
787