in dit speciale vak te verkrijgen, wordt ernstige studie en oefening
vereischt gedurende langen tijd. Zij, die zich het meest aan
deze zaak hebben gegeven, zullen de eersten zijn om te erkennen,
hoe onvoldoende hun kennis is. Studie brengt met zich het
begaan van een geringer aantal fouten en fouten worden altijd
geboekt met bloed, lijden en tranen en mogelijk met verzwak
king van de nationale kracht.
Langzamerhand wordt dit feit meer algemeen erkend en er
worden steeds meer specialisten gevormd, zoowel wat hun
eigenlijk geneeskundig als wat hun militair beroep betreft. Waar
een leger uitgebreid wordt, moet ook het aantal geneeskundige
officieren grooter zijn, daar ook de geneeskundige en militaire
vraagstukken talrijker en uitgebreider worden; het aantal spe
cialisten kan worden vergroot. En een van de speciale vakken
is de behandeling van de militair-geneeskundige machine in tijd
van oorlog, opdat zij den bevelhebber moge helpen en niet
hinderen en opdat zij de menschheid te hulp moge komen. Voor
deze functie is er in het burgerlijke leven geen enkel, die er
ook maar eenigszins op gelijkt. Goede chirurgen en internis
ten zijn er in de burgermaatschappij bij hoopen, maar taktisch
ontwikkelde officieren van gezondheid kunnen alleen in een
leger gevormd worden. De tijd, om ze te vormen, is de vre
destijd. De tijd, om zich zelf te vormen, duurt lang en is
moeilijk. Gelukkig is er slechts een betrekkelijk gering getal
speciaal gevormde officieren van gezondheid noodig om in oor
logstijd de samenwerking der groote meerderheid te regelen.
leder is niet geschikt voor taktisch administratief werk,'t zij
door aanleg of door neiging; zij, die er minder geschikt voor
zijn, zou men kunnen toestaan door te gaan in andere onder
deden van den dienst, die, waarvoor zij zich interesseeren en
zich speciaal hebben bekwaamd.
Ook ons leger heeft mannen, wijd en zijd bekend wegens
het gezag, dat zij in hun speciaal vak genieten. Van dezen zou
niet kunnen worden gevergd, tenzij zij zulks wenschen, dat
zij hunne krachten verdeelen en dat zij hun speciaal vak zou
den verlaten, waarin zij zich gedurende jaren lang hebben
vervolmaakt, wegens de noodzakelijkheid om een verlate tak-
tisch-administratieve opleiding voor den oorlog te ontvangen.
864
