Maar wanneer nu ook het uitzetten van die post onmogelijk
blijkt? Dan is het uit met het snel reageeren van de artillerie op
een stormsein. Dan moet men den besten weg zoeken om tot een
dragelijke oplossing te komen. Dan zal het psychologisch moment
voor den storm misschien wel voorbijgaan, en moet men het met
een minder gunstig oogenblik doen. Wellicht zal men nu moeten
volstaan met het eenvoudig overbrengen van het bericht door den
verbindingsofficier; of wel de infanteriecommandant zal een uur
voor den storm bepalen. Wie zal zeggen, hoe een intelligent com
mandant in zulk een geval op geniale wijze de klippen zal omzeilen?
Maar nog eens: men onderneme geen actie, zonder zich van te
voren al deze factoren duidelijk voor oogen te hebben gesteld, die
wellicht van invloed kunnen zijn op het te volgen plan.
Ik heb hierboven een bepaald geval voor de verbinding behan
deld, en het was niet het gemakkelijkste. Ik heb getracht duidelijk
te maken, hoe men in dit moeilijke geval de technische verbinding
tot stand zal brengen.
Maar dat men toch niet vergete, dat de samenwerking op zich
zelf geen technische, doch een tactische zaak is, en dat door het
geven van een schema voor de technische verbinding het tactische
vraagstuk nog in geenen deele is opgelost.
Het aantal gevallen toch, dat zich kan voordoen, zou ik duizend
voudig kunnen noemen. Bijna geen twee zullen er geheel hetzelfde
zijn. Voor elk bijzonder geval zal men een oplossing moeten vinden.
Onnoodig zal het zijn die gevallen hier, zij het ook gedeeltelijk, op
te sommen, daar een ieder ze in de praktijk zal tegenkomen en bij
eenig nadenken wel zal kunnen oplossen.
Indien dan ook de Kolonel Schutstal van Woudenberg het in het
meergenoemd Wet. Jaarbericht min of meer doet voorkomen, alsof
wij reeds geholpen zouden zijn door een bindend voorschrift be
treffende de technische verbinding, dan geloof ik, dat de waarde
van zulk een voorschrift, hoe groot die ook moge wezen, toch nog
wordt overschat en onze wetenschap niet genoegzaam zal aanvullen.
Alleen dan zal de technische verbinding ons uitkomst geven, wan
neer wij ook geen vreemden meer zijn op het gebied van het
gebruik der artillerie.
Was het bovenstaande reeds grootendeels bij mij tot een gevestigde
meening gerijpt, het was zeer moeilijk daaromtrent een zoodanige
bevestiging te vinden, dat ik mijn meening in het openbaar als
944
