Reeds bij voorbaat maak ik er op opmerkzaam, dat ik tal van
zaken, die bij de bestudeering van het vraagstuk te pas komen,
ongenoemd zal laten, omdat ik hier alleen den weg wil bespreken,
waarlangs de studie zou moeten worden geleid Zoo laat ik b.v.
het gebruik van berggeschut bij wijze van infanteriegeschut ook
in terreinen, waar veldartillerie kan optreden, het vraagstuk van
het eigenlijke infanteriegeschut, berghouwitsers en al dergelijke
verder onaangeroerd.
Een punt, dat verder in het oog moet worden gehouden is, dat
het aantal kanonnen per duizend geweren natuurlijk sterk afhan
kelijk is van de nader vast te stellen verhouding van de geschut-
typen, Door de eene geschutsoort in de plaats te stellen van de
andere, zal men van een bepaalde bestemming iets wegnemen, en
dient men zich wel ernstig af te vragen, welke compensatie daar
voor kan worden gegeven.
Vervangt men b. v. het veldkanon door den veldhouwitser, dan
vermindert men het vlakbaanvuur tegen levende doelende vraag
zal dan ook onmiddellijk moeten worden opgelost, hoe men ook
met de houwitsers aan dit vuur voldoende recht zal kunnen laten
wedervaren, zonder het evenwicht ernstig te verstoren.
Evenzoo zal men bij aanschaffing van zware artillerie ten koste
van lichte artillerie dienen te overwegen, hoe alle belangen zullen
kunnen worden gediend.
En een zeer voorname consequentie, die altijd een onomstootelijke
waarheid is gebleken: het eischen van minder vermogen brengt
noodzakelijk mede een vermeerdering van het aantal.
Deze waarheid op zichzelf is al meer dan voldoende om alle
lust te doen vergaan in buitenmodel eenheidskalibers, die een zoo
danige uitbreiding aan artillerie zouden eischen, dat het middel
erger zou zijn dan de kwaal
Trouwens, de oorlog heeft meer dan ooit de noodzaak bewezen van-
specialiseering. Weg met de eenheidskalibers, weg met veldkanonnen
tevens houwitsers, weg met de eenheidsprojectielen en al dergelijke
„eetketels tevens bedkoets". Men zette oogen en ooren open en zal
ontwaren, dat al deze zaken in den oorlog onherroepelijk worden
gebannen.
Om het vraagstuk van de organisatie van de artillerie van ons
veldleger op te lossen, zal men beginnen moeten het gebied der
politiek "te betreden. Zooals alle groote zaken betreffende het le-
121
