Het lijdt dan ook geen twijfel, dat de paardenstapel beslistontoe
reikend is om bij uitbreiding van artillerie deze van trekkracht te
voorzien, zoodat wij ons gesteld zien voor een zeer ernstig dilemna.
Hoe moet dit worden opgelost?
Het zal niet onbekend zijn, dat sommigen hierop een zeer een
voudig antwoord geven, n. 1. autotractie.
Dit eenvoudige antwoord brengt ons naar mijn meening aan den
^Hle^meen ik bij uitzondering een persoonlijke meening betreffende
de oplossing van een der gewichtigste vraagpunten te berde te moeten
brengen, een meening echter, die steunt op hetgeen de Meratuur en de
praktijk op artilleristisch- en op motorgebied daaromtrent geleerd hee
Het vraagstuk van de autotractie voor geschut is nog geheel
onopgelost Ongetwijfeld wordt hier en daar gebruik gemaakt van
autotractie om geschut te verplaatsen (pantserauto s tanks en
vUegtuiggeschut blijven uit den aard der zaak buiten beschouwing).
Dit betreft dan echter uitsluitend zwaar geschut in den positieoorlog,
en enkele zeer zware formaties, zooals de Oostenrijksche mortier
van 30.5 cM, die alleen voor speciale opdrachten in werking wor
den gebracht. Voor die tractie past men dan bijzondere constructies
toe, voor genoemde mortieren speciaal daarvoor gemaakte onderstel
len voor ander geschut o. a. den caterpillar.
Tevergeefs zal men tot nu toe zoeken naar gevallen, dat de arti lerie
van het^veldleger in plaats van met paarden met auto's is getrokken.
Ik spreek niet van vervoer op auto's, dat natuurlijk m sommige
gevallen heeft plaats gehad, uitsluitend om grootere afstanden snel te
d°Het mag niet onbekend worden verondersteld, dat men reeds
lang zoekende is geweest naar een tractor, die het paard zou kun
nen vervangen. De vele voordeelen, die autotractie biedt ooven he
vervoer met paarden, zou men zich ook gaarne verschaffen voor
het vervoer van het veldgeschut.
Maar evenzeer is het bekend, dat de bruikbare tractor, die wer
kelijk het geschut kan brengen daar, waar het paard het brengt, me,
1S Mocht die tractor gevonden zijn, dan zou men zich terecht kunnen
afvragen: wat is voordeeliger, in vredestijd alletractors met alle ap
en dependencies en reserve (want in het particuliere wordt deze trac
tor nog niet gevonden), of alle noodige paarden aan te schaffen
Ik wil gaarne veronderstellen, dat de rekening ten gunste van de
autotractie zou uitvallen.
126
