i het overslaan van de laatste rust, indien deze H a M uur vóór
het einde van den marsch zou vallen. Sommigen hebben de
fatale gewoonte, dat laatste eindje er dan nog maar „eventjes
bij te nemen". Gevolg: veel uitvallers of zieken.
De symptomen, waaraan men kan zien, dat de troep last krijgt
van de warmte, zijn:
1. verdwijnen van opgewekte stemmen, van praten en lachen; begin
van mopperen.
2. voorovergebogen houding met in de schouders gezakt hoofd.
3. het telkens omhoog halen van den veldzak, om de ademhaling'
te verruimen.
4. onzekere en slingerende gang, opgezet gelaat, enz. (zie blz. 34
Hyg. Wenken, laatste al.; aldaar leze men in plaats van „zon
nesteek": warmteberoerte; Fr. coup de chaleur; D. Hitzschlag;
zonnesteek ontstaat door de directe bestraling door de zon: Fr.
coup de soleil, D. Sonnenstich, E. sunstroke;.
De maatregelen ter voorkoming van de warmteziekte (en als ge
volg warmteberoerte) zijn van algemeenen en van persoonlijken aard.
A. Algemeene voorzorgsmaatregelen.
1. Vroeg vertrek, mits de slaap niet wordt verkort (volwassenen
hebben lYi a 8 uur slaap noodig), zoodanig dat niet op het
heetste gedeelte van den dag wordt gemarcheerd.
2. tijdig openen van de kleeding en van de gelederen; vergrooten
van de afstanden in de colonne (tusschen de onderdeden
mouwen opslaan (de mouwen der gr. jassen zijn onpractisch;
ze behooren van onderen tot dr 15 c.M. opgeslagen te kunnen
worden, alzoo met split en knoop); witte zakdoek of pisangblad
in het hoofddeksel (onzichtbaar); nat maken van armen, han
den, aangezicht, waar zulks mogelijk is;
3. gevulde veldflesch mede tijdige hervullingzuinigheid in gebruik
niet te veel rooken; met gesloten mond loopen, indien men niet
sprekende is;
4. niet rusten in holle wegen, bedompte passers, alar.g=a!ang enz.
5. stipt houden de voorgeschreven rusten en deze op drukkende
dagen als 'n minimum te beschouwen.
Vooral in de derde periode aandacht aan de rusten wijden.
Liever rusttijden verlengen dan marschduur verkorten, ofschoon
ook het laatste soms na steile hellingen, op slechte wegen, enz.
aanbeveling kan verdienen.
6. toezicht bij de thee- ofwaterverdeeling, zoodat ieder het zijne krijgt.
325
