„Wij allen weten, hoe het overbrengen van berichten uit de
„voorste linie een der moeilijkste handelingen uit het gevecht
„vormt, dat mannen, die daarmede belast zijn, als helden worden
„genoemd, en velen van hen nooit hunne bestemming bereiken".
Inderdaad, zoo is hetEn het staat dus wel vast, dat de be-
richtoveibrenging uit de voorste linie naar achteren hoogst onzeker
is, zóó onzeker, dat er n.m m. heelemaal niet op te rekenen valt;
allerminst op t ij d i g e aankomst der berichten. Gezwegen nog
van de omstandigheid, dat menige onderbevelhebber in de voorste
linie de plaatselijk ontvangen indrukken niet kan verwerken tot
berichten, dan wel deze niet kan verzenden om de eenvoudige
reden, dat hij, alvorens aan zijne loffelijke voornemens dienaangaande
gevolg te hebben kunnen geven, buiten gevecht werd gesteld.
De kans op doeltreffende ondersteuning van de artillerie onder de
gedachte omstandigheden is dan ook zoo afhankelijk van gelukkige
omstandigheden, dat zij is gelijk te stellen met een toevallige bate.
Zooveel is intusschen zeker, dat zoolang de bevelen en aan
wijzingen van den commanda it der aanvallende infanterie uitblijven,
de artillerie tot werkeloosheid is gedoemd, wijl het
eigen initiatief van den artillerie-commandant geheel is uitgeschakeld,
vermits volgens de onderstelling hij, noch zijn organen, iets
omtrent het gevecht kunnen waarnemen, zijnde de afgezonden
berichtofficier niet anders dan een technische schakel in zijn
verbinding met den commandant der infanterie.
Zulk een toestand acht ik hoogst bedenkelijk!
Kapitein V. D. P. ziet dit blijkbaar niet zoo in. Dat is een quaestie
van appreciatie, welke wij verder in het midden kunnen laten. Hij
vat echter n. m. m. de zaak wel wat heel licht op, waar hij op
blz. 943 zegt:
.,Men kent de geliefde sport om alle zetten, die men op het mi
litaire schaakbord wil doen, te beantwoorden met een alsals de
„ordonnans zijn nek breekt, als de majoor sneuvelt, als de kapi
tein gewond blijft liggenwat dan?
„Menigeen denkt dan, dat hij iets erg doms moet hebben gedaan
„en martelt zich af, wat hij wel op die alsen voor een bescheid
„moet geven. Maar meestal zou dit antwoord even eenvoudig als
„klassiek en ontstellend moeten zijn: dan verliezen wij den veldslag.
„Vele veldslagen zijn werkelijk verloren, omdat zich zoo n onge
lukkige als voordeed, waarop geen antwoord was."
Ik acht de hier aangehaalde redeneering van kapitein v. D. P. een zeer
gevaarlijke, wel geschikt als zij is om velen-van de wijs te brengen.
443
