Het onderhoud der kazernes of militaire barakken moet aan de
rechtstreeksche bemoeienissen der genie onttrokken worden, opdat
kleine ongeriefelijkheden, welke dikwijls veel last kunnen veroorza
ken, onmiddellijk kunnen worden hersteld.
4. De voeding is over het algemeen goed geweest, al moet aan
het eten in hooger mate aandacht worden geschonken. Ten deze
had meer kunnen worden bereikt. Diefstal of verduistering van voe
dingsmiddelen zijn niet zelden voorgekomen. Het door een lid dei-
Commissie hieromtrent ingesteld onderzoek, waarover een bijlage
bij bet verslag is gevoegd, wordt als sprekend voorbeeld genoemd.
5. Aan de klacht over het weinig aantrekkelijke en den slechten
snit van het uniform ware de noodige aandacht te schenken. De
soldaat behoeft niet elegant te zijn, maar hij dient zich aangenaam
en behagelijk te gevoelen in zijn kleeding.
Ten aanzien van het wasschen van lijfgoederen zullen betere
maatregelen genomen dienen te worden. Tijdens den mobilisatietijd
is de wasch een bepaalde grief geworden, waarvan het gewicht
niet moet worden onderschat. Het algemeen gevolgde systeem van
contracten met wasscherijen heeft niet voldaan. Hier zal decentra
lisatie moeten plaats hebben.
6. De commissie wijst ook voor de overige lichamelijke verzorging
op de gewenschte voldoende verbetering van nieuwe kazernes en
barakkenkampen. Als de soldaat niet voldoende gevoelt voor hy
giëne en reinheid, moeten hem die geleerd worden.
7. De bestendiging van het instituut der veldpredikers en aal
moezeniers zal ook in normale tijden voldoen aan een behoelte,
welke door velen werd gevoeld. Bij het vervullen voor hun taak
zullen de veldpredikers en aalmoezeniers op de volle medewerking
van alle militaire autoriteiten moeten kunnen rekenen; in dien zin,
dat godsdienstoefeningen en samenkomsten als dienst dienen te
worden beschouwd.
Eindelijk spreekt de commissie den wensch uit, dat met de be
hoefte der verschillende godsdienstige gezindten zooveel mogelijk
rekening worde gehouden, o.a. Israëlieten.
Voor normale omstandigheden met korten diensttijd acht de com
missie een organisatie van ontwikkeling en ontspanning van geen
nut en dus niet noodig. Sportoefening en verschaffing van passende
lectuur zonden zeker in stand gehouden kunnen worden.
8. De verpachting van cantines is geen succes gebleken, al moet
de schuld daarvan niet alleen aan de pachters worden gegeven, die in
verband met de benarde tijden en omstandigheden onmogelijk alle ge
wenschte artikelen tegen een lagen prijs konden beschikbaar stellen
De verhouding tusschen soldij en behoefte is langzamerhand geheel
verbroken ondanks de soldij-verhooging in 1918. Hierna zaEnaar
het oordeel der commissie alsnog moeten worden voorzien. Daar
naast moet de cantine in eigen beheer worden genomen, desnoods
met burgerpersoneel.
Eindelijk wijst de commissie nog op de wenschelijkheid om des-
gewenscht uit 's Rijks kas voorschot aan cantines te geven voor
gezellige inrichting, enz.
791
