Het is niet duidelijk, welke bedoeling ten grondslag heeft gelegen
aan de opmerking, dat gewezen Inlandsche militairen in hun om
geving vaak een onjuist beeld geven van den militairen dienst; ook
wordt hare strekking niet begrepen.
Ongetwijfeld zullen de wegens wangedrag uit het leger verwijderden
uit den aard der zaak geen getrouw beeld van den militairen dienst
geven; evenmin is dit te verwachten van het vrij aanzienlijk aantal
deserteurs. Maar daarnevens telt de inheemsche maatschappij een
groot aantal gepensionneerde en gegageerde militairen, van wie het
mij bij ervaring en uit mededeelingen van bestuursambtenaren en
particulieren bekend is, dat zij zich over het algemeen zeer gunstig
onderscheiden door levenswijze en gedrag. Tijdsbesparing noopt
mij het verlangen om U dien; angaande enkele sterk sprekende voor
beelden uit eigen ervaring mede te deelen te bedwingen.
In antwoord op de vraag, of de Regeering nog gevolg denkt te
geven aan het in de 2e gewone zitting 19i8— 1^19 door den heer
Cramer geuite verlangen, om een gemengde commissie in testellen
tot een onderzoek naar de legertoestanden, kan worden medegedeeld,
dat, indien de noodzakelijkheid of zelfs de wenschelijkheid van
dien maatregel mocht blijken, de Regeering bereid zou zijn daartoe
over te gaan Naar haar oordeel bestaat er echter voorshands nog
geen aanleiding om in den aanduiden geest te handelen.
De door enkele leden bedoelde straf van „liggen zonder stroozak",
waarvan de afschaffing werd bepleit, bestaat zoomin in de militaire
strafgevangenis als elders. Vermoedelijk wordt hier gedoeld op de
voorschriften betreffende het ondergaan van sommige disciplinaire
vrijheidsstraffen, waarbij inderdaad het gebruikmaken van den stroo
zak is ontzegd aan de militairen (onderofficieren uitgezonderd), aan
wie overigens dat voorwerp ten gebruike is afgestaan. Deze
voorschriften gelden voor het geheele leger en wanneer men
in aanmerking neemt, dat alle militairen zonder onderscheid bij
meerdaagsche oefeningen en in het algemeen bij diensten buiten het
garnizoen en op wacht den stroozak moeten ontberen, dan kan er
geen steekhoudend motief worden aangevoerd voor de aanbevolen
bevoorrechting van de zwaargestraften (alleen op dezen is het voor
schrift van toepassing, boven hunne dienst doende kameraden). Ove
rigens houden de bepalingen rekening met de noodzakelijke eischen
voor de rust en den gezondheidstoestand van de gestraften, hetgeen
kan blijken uit het voorschrift, dat de arrestkamers van britsen moeten
zijn voorzien en de menschen gedurende den straftijd de beschikking
houden over een hoofdkussen en naar omstandigheden ook over
een sprei en/of een hangklamboe.
Zooals reeds uit de schriftelijke beantwoording van de overige
aangaande de militaire strafgevangenis gestelde vragen kan zijn
gebleken, komt het verstrekken van ondeugdelijk voedsel daar even
min voor als elders. Wel kan onder de als bijspijs verstrekte conserven
eens een minder deugdelijk blik zijn voorgekomen, dat niet dadelijk
door een ander kon worden vervangen, maar dat is een euvel, dat
zelfs de meest zorgvuldige huisvrouw niet altijd heeft kunnen ontgaan,
vooral niet in de laatstverloopen jaren. De klachten in de gevangenis
«64
