Maar aan den anderen kant heeft hij ons ook het bewijs geleverd,
dat wetenschappelijk onderlegde mannen in staat zijn gebleken het
tegen een meer dan overmachtigen vijand op te nemen.
Ja, het is, dunkt mij, zelfs niet aan twijfel onderhevig, dat bij
gelijke partijen de wetenschappelijke en geniale aanvoerder het
overwicht verkrijgt op den genialen aanvoerder zonder meer.
In allen gevalle zal een leger uitgerust met wetenschappelijk
onderlegde aanvoerders langer stand kunnen houden dan anders.
Zeer zeker heeft men aan karaktervaste aanvoerders in een oorlog
meer dan aan zuiver wetenschappelijke, maar toch mag m. i. de
wetenschap en in het bijzonder de toegepaste wetenschap niet
absoluut worden weggecijferd, want de weg, die ter overwinning
moet voeren, vangt aan in de studeerkamer. Door die wetenschap
toch wordt de stof beheerscht. De Napoleontische en vroegere
oorlogen hebben ons wel anders geleerd, doch men vergete niet,
dat toen ter tijd de wetenschap nog niet zoo'n hooge vlucht had
genomen en nog niet zoo intensief w.erd toegepast op het oorlogs
tuig en de oorlogspraktijk.
Kon men toen volstaan alleen met een zeer hoogen graad van
karaktervastheid der aanvoerders, thans is dit niet meer het
geval.
Het gebouw, dat in dan loop der tijden is opgebouwd, moet
tegen den grond en de fundeeringen opnieuw en steviger gelegd
worden, dus de wetenschappelijke opleiding meer op den voor
grond treden.
In nauw verband met de opleiding zelve staat de toeloop tot
de opleidingsinrichtingen.
Een zeer opmerkenswaardig verschijnsel van de laatste tientallen
van jaren is, dat de toeloop tot de opleidingsinrichtingen met elk
jaar afnam.
Geven we ons hiervan rekenschap, dan valt het ons op, dat een
materialistische levensopvatting meer op den voorgrond is getreden.
Terwijl vroeger de roeping of het mooie kleed of wel het aanzien,
dat men genoot, en voor Indië het avontuurlijke, dat aan het
bekleeden van den officiersrang verbonden was, en niet minder
de kostelooze opleiding voorname drijfvoeren waren om te wenschen
tot officier opgeleid te worden, speelt thans het materialisme van
onzen tijd de hoofdrol.
Het officier zijn is thans een zuivere beroepszaak geworden,
waarbij in de eerste plaats op den voorgrond treedt het tractement,
dat genoten wordt, en de waarborg, die de opleiding geeft om
1004
