te krijgen, schiet men met dezelfde elevatie ik meen 45°.— doch wor
den rubberringen op de ijzeren staaf geschoven, waardoor deze laatste
minder ver in den loop van het geweer gaat. Voor elke 2'/2 c.M.
van de staaf in den loop rekent men een dracht van 15 yards, be
ginnende met 12'/2 c.M. voor 75 yards. Een granaat verwekt een
rookgordijn, dat ongeveer 3 minuten blijft hangen.
De Franschen gebruikten de A.B. rook- en brandverwekkende hand
granaat M. '16 en de Grenade Fumigene M. '16, welke beide ook als
geweergranaat kunnen worden gebezigd.
De artillerie is de voornaamste rookproducent; zij kan een maske
brengen op elke gewilde plaats binnen haar vuurbereik en dit heeft
vooral van de zwaardere kalibers een veel grooter intensiteit en
uitgebreidheid, dan de infanterie met zijne beperkte middelen kan
bereiken. Zij beschikt hiertoe over rookgranatenin bepaalde ge
vallen kan de munitievoorraad per batterij uit 10 a 15% van deze
granaten bestaan. Voor lang niet alle geschut is reeds rookmunitie
aanwezig; in het Engelsche leger is dit het geval met de veldbalte-
zijn (8,28 c M.), de 11,4 cM. houwitser en de 15,24 cM. (6 inchy
houwitser. De tweede schijnt het best te voldoenhij is even mobiel
als het veldgeschut, doch geeeft een grooter quantum rook.
Bij het maken van een rookmaske moet men rekening houden met
den wind; de beste wind is er een van 3 9K.M. per uur; bijeen
grootere windsnelheid scheurt het rookgordijn en moeten dus een
grooter aantal granaten gebezigd worden, om het maske intact te
houden. Hiertoe wordt dan gewoonlijk één stuk per batterij aan
gewezen. Bij een windsnelheid van meer dan 30 K.M. per uur is het
gebruik van rook nutteloos.
De opdracht aan de artillerie betreffende het gebruik van rook
granaten kan niet altijd van te voren vastgesteld worden, daar tijdens
den strijd zich dikwijls momenten kunnen voordoen, dat de infanterie
dringend behoefte heeft aan een rookmaske. In dit geval is een
goede en betrouwbare verbinding tusschen infanterie en artillerie
natuurlijk een eerste vereischte en in den bewegingsoorlog is de
gezichtsverbinding wel een van de betrouwbaarste. Maar de artil
lerie zou deze spoedig verliezen, indien zij rook ontwikkelde, terwijl
de wind uit 's vijands richting woei. Daarom is dit alleen geraden
tij wind van achteren of uit de flank. Mocht het gezichtsverband
tusschen de beide wapens niettemin verloren gaan door den rook
en ook de telefonische verbinding onvoldoende blijken, dan kan men
trachten door het schieten met gekleurde lichtkogels de verbinding
weer eenigszins te herstellen.
43