Hij stierf als dapper soldaat en als schitterend voorbeeld voor
zijn ondergeschikten maar was hij werkelijk berekend voor zijn
taak als bevelhebber, die het geheele aan zijn zorg toevertrouwde
troependeel zoo Leidde, dat het geheel het hoogst mogelijke nat trok
uit de gebrachte offers Gewis moet elk aanvoerder bereid zijn,
zichzelf en zijn troep zonder meer te offeren, wanneer de toestand
dit vordert; doch dit mag niet geschieden, door als een dolle op
den vijand los te stormen. Wat voor nut heeft het gehad voor de
Fde brigade en het Fransche 4de leger, dat de voorhoedebataljons
zich op deze wijze hebben laten vernietigen Zelfs geen moreel
succes is overgebleven; dat de Duitschers dien dag niet vervolgden,
kan niet zonder meer worden toegeschreven aan den Franschen
weerstand, doch deze terughoudendheid moet in de eerste plaats
worden toegeschreven aan het inzicht van den Duitschen bevelhebber
in de gehèèle samenhang van het Leger. Deze blik op het groote
verband in de eerste plaats, was een beletsel, dat de bij Neufcha-
teau strijdende Duitsche troependeelen, de hen door de legerbevelen
aangegeven doelen overschreden.
Steeds weer dringt zich de vraag op, wat het brigade-Cdo tijdens
den strijd van de voorhoede, welke meerdere uren duurde, heeft
gedaan? Ongeveer tegen 12 's middags was een bericht van den
Kolonel Nèple binnengekomen bij den Generaal Goullet, waarin
de hevigheid van den strijd in het dal werd gemeld. Het besluit
om met 3 bataljons van het 23ste regiment het Bois d'Ospot aan
te vallen, kon reeds toen niet meer worden uitgevoerd, zoodat het
gevecht zich in werkelijkheid heeft bepaald tot het gevecht van de
voorhoede. Geheel los daarvan werd de opmarsch van de hoofd
macht van de brigade uitgevoerd. Tot een beslissenden aanval
werd deze echter in het geheel niet aangezet. Dat de Brigade tot
8 u.n. daar ter plaatse kon blijven, is alleen toe te schrijven aan
de omstandigheden, dat de Duitschers niet ernstig hebben aange
vallen, doch zich in werkelijkheid hebben tevreden gesteld met de
bezetting van Neufchateau.
De Terugtocht.
Toen de 5de koloniale brigade te 8 u.n. den terugtocht aanving,
had de brigade-Cdt. nog steeds geen bericht over de plaats van de
3de divisie. Hoe het mogelijk is geweest, dat de verbinding in een
legermacht, waarvan de onderdeden slechts ongeveer een twaalftal
K.M. van elkaar verwijderd waren, meer dan 24 uren lang ver
broken kan zijn geweest, is geheel onbegrijpelijk. Aan het feit valt
355
