1. De Muanze batterij had weinig gelegenheid tot actie. Een der
stukken ging bij Bukoba verloren tijdens den grooten aanval, omdat
het niet vervoerd kon worden in het bergland.
2. De Ruwu-batterij werd den 30sten November 1914 naar Dar-
es-Salam teruggehaald, toen de Engelschen de haven binnen storm
den. Zij kwamen echter te laat. Aan deze twee werd in December
1914 nog een derde stuk C. 73 toegevoegd uit Tabora.
Deze drie stukken vormden met een 6 c.M. „Kolonialgeschütz",
een revolverkanon en een 6.5 c.M. kanon de „Leichte Artillerie
Dar-es-Salam" onder Vize-Wachtmeister Sabath.
De stukken werden op affuiten geplaatst en bespannen met
muildieren.
De bediening bestond uit Europeanen, behalve de hulprichters
en de munitie-aanvullers, die Askari's waren. De geschutlading
bestond uit rookgevend kruit.
Twee dezer stukken werden aan generaal Wahli gezonden voor
zijn expeditie tegen Farm Jericho (Saisi) en een er van vormde
later met het later aangekomen 8.8 c.M.-kanon en een 3.7 c.M.-
kanon de artillerie-afdeeling Oervendi van de colonne-SCHULZ (eind
1915) in het Russisi-dal. Dit eene stuk heeft o.a. deelgenomen aan
het gevecht van Luwungi (27 September 1915
Een stuk C. 73 was in Kigoma gebleven na de expeditie tegen
Saisi en werd in Januari 1916 naar Roeanda in de Kissenji-stelling
gebracht. Bij den terugtocht der Duitschers werd dit stuk vernietigd
van wege transport-moeilijkheden en munitiegebrek
Het Luwungi-stuk werd naar Oesoembara (Tanganjika Meer)
vervoerd om „raids" van Belgische schepen af te weren en onder
ging hetzelfde lot als het Roeanda-stuk.
3. De aan het noordfront ingedeelde stukken vochten mee in
Tanga en bij Jassini. In Juni 1916 werden zij naar Dar-es-Salam
aangetrokken om een verwachten aanslag der Engelschen of
te weren.
Er is dus met dit geschut heel wat heen en weer gesold!
De 40 medici, welke voor de Schutztruppe bestemd waren, had
den tot werkkring de bestrijding van de slaapziekte en van tropische
ziekten, een ander deel was in civielen regeeringsdienst; een mili
tair-geneeskundigen dienst kende men niet, evenmin een intendan-
cedienst: de compagnie verpleegde zich zelf. Deze laatste aangelegen
heid moest tijdens den oorlog beter georganiseerd wordendaaraan
hoop ik meerdere aandacht te wijden ln een afzonderlijk artikel.
Te vergelijken met sergeant-majoor-instructeur.
583
