Ten slotte zij hier nog medegedeeld, dat de kruiser „Königsberg" al
zijn bruikbaar geschut voor den oorlog te land afstond, en aanvan
kelijk voor den kruistocht alleen het grootere geschut behield. Dit
laatste werd echter na de vernieling van het schip opgevischt en
aan land gebracht.
Thans zal ik overgaan tot het bespreken der hoofdtijdperken.
Nogmaals wensch ik er echter de aandacht op te vestigen, dat
officiëele of als zoodanig geldende literatuur nog niet verschenen is
op het oogenblik, dat ik dit schrijf, dat zelfs het werk van gene
raal Von Lettow-Vorbeck nog niet gepubliceerd is, zoodat het on-
dervolgende meer moet worden beschouwd als een voorloopig
overzicht van den veldtocht in D. O. A., welk overzicht ik later
hoop te kunnen vervolledigen, voor wat betreft de belangrijkste on
derdeden er van.
Eerste Booïdtijdperb (8 Augustus 1914-(Ikarf 1916).
Na de beschieting van de draadlooze installatie te Dar-es-Salam
was de teerling geworpen en konden de vijandelijkheden een aan
vang nemen. Voor de chronologische volgorde verwijs ik naar den
gevechtskalender. Reeds in Augustus was de werkzaamheid van
den vijand op alle grenzen van D. O. A. merkbaar en was het de
taak van Von Lettow-Vorbeck om de circa 4000 K. M. lange grens
lijn der kolonie te beschermen tegen een hem omringenden vijand
met de middelen boven omschreven. Deze taak was voor een
mensch niet uit te voeren, vooral toen de vijand schier onbeperkte
krachten aan personeel en materieel samen trok. Het gold hier dus
om op echt soldateske wijze, gesteund door eigen intellectueele,
physieke en moreele kracht en vooral met behulp van energieke
onderbevelhebbers, den strijd aan te binden tegen den overmach-
tigen vijand om eerst de wapens neer te leggen, wanneer gebrek
aan mond- en wapenvoorraad zoude beletten om verder te strijden.
Overste, later generaal Von Lettow-Vorbeck was een man van
43 jaar en kwam als hoofdofficier begin 1914 in D. O. A. (hij was
toen chef van den staf in het Posen-district). Voor dien had hij gediend
in Duitsch-Zuidwest-Afrika en had een werkzaam aandeel genomen
aan de onderdrukking van den toenmaligen opstand. Hij raakte
toen verwond én moest daaruit overhouden, dat één zijner oogen
het gezichtsvermogen mist. Hij was expert op het gebied van mi
trailleurs en de tactiek van die wapens en hij oefende in D.O.A.
de compagniën in de behandeling van dat wapen naar de moderne
Duitsche opvattingen. Uit de aanwezige literatuur is dan ook
587
