In hoever Regeering en legerbestuur daarin geslaagd zijn, moge
blijken uit het vraag- en antwoordenspel, voorkomende in het
Afdeelingsverslag en in de Memorie van Antwoord, volgens het
welk de ontevreden geest, voor zoover deze hier en daar tot uiting
is gekomen, blijkbaar zich nog altijd aan het leger vastklampt.
Aan het spel der vragen heb ik niet deelgenomen. Het heelt mij
dan ook verwonderd, dat in het Afdeelingsverslag niettemin op-en
aanmerkingen staan vermeld, welke overeenkomen met die, welke
door mij in vorige zittingen gemaakt zijn. Het blijkt dus, dat de
juistheid dier op- en aanmerkingen tot andere leden is doorgedrongen,
hetgeen mij doet verheugen in dezen zin voornamelijk, dat die an
dere leden bij het voorbrengen van de grieven van het mindere leger-
personeel wellicht meer succes zullen kunnen behalen.
Als ik die grieven opnieuw bespreek en verdedig, dan vergroot
ik daarmede maar de kans, dat herhaald wordt, wat in de Memorie
van Antwoord herhaald is, n.l. dat de ontstane ontstemming onder
de betrokkenen als het ware geëxploiteerd is door buiten het leger
staande personen, al dan niet optredend namens een bepaalde
vereeniging, met de bedoeling om zich als regel ter bereiking van
oogmerken, welke met het lot van den soldaat niets hebben uit
te staan —te stellen tusschen dezen en zijn militaire chefs.
Ik wil niet gaarne er toe medewerken, dat enormiteiten worden
gezegd door de Regeering, en dat op grond van die enormiteiten,
die als juistheden moeten doorgaan, de Regeering meer geneigdheid
gaat toonen tot bestendiging dan tot opheffing van de grieven.
Vooral in het belang van den soldaat zelf zou ik het aller'aatst aange
zien willen worden als een van degenen, die verbetering van zijn
lot door verkeerd optreden hebben tegengewerkt.
Om duidelijker te zijn: ik en de mijnen willen niet meer zijn de
zondebokken, waarnaar wordt gezocht, als de boel misloopt tenge
volge van verkeerd handelen aan de andere zijde.
Geheel in de lijn van deze redeneering wil ik opkomen tegen de
in het Afdeelingsverslag voorkomende verdachtmaking, dat de oor
zaak der ongeregeldheden onder Ambonneezen en Menadoneezen
voornamelijk moet worden gezocht in de actie van vereenigingen
als Insulinde, die in de Ambonneezen in het leger de sterkste pij
lers van het gezag zien.
De S. I. is ook genoemd. Zijn vertegenwoordiger zal stellig niet
nalaten ieger. deze lichtvaardige uitlating op te komen.
Die verdachtmaking, welke mede uiting geeft aan het kwade ge
weten, werd tot ons ieedwezen niet geplaatst in deafdeeling, waar
mijn medelid Tjipto Mangoekoesoemo en ik ingedeeld zijn. Zij zou
daar onmiddellijk zijn weersproken. Er blijft dan over de afdeeling
onder voorzitterschap van den heer Bergmeijer. Nu is het wel toe
vallig, dat deze heer bij de algemeene beschouwingen woorden van
gelijke strekking heeft geuit onder het mom van de N. 1. P. daarmede
weder op het goede spoor terug te willen brengen, hetgeen mij
aanleiding gaf te zeggen, dat de heer Bergmeijer de N. 1. P. poogde
den nek om te draaien. De heer Bergmeijer noemde, als ik het mij
nog herinneren kan, bij die gelegenheid de Minahassers en de Am-
980
