loodlijn, waar de microfoon staat, die het eerst het geluid heeft op
gevangen.
Trekt men nu op dezelfde wijze de asymptoten bij nog een of
twee andere paren microfoons, dan krijgt men een snijpunt van 2
of 3 lijnen, welk snijpunt ongeveer de plaats is van de vijand, batt.
De juiste plaats ligt echter niet op de snijpunten van de asymp
toten, doch op de snijpunten van de hypérbolen. Voor het gevon
den punt moet dus nog een correctie worden aangebracht.
Deze correctie is een functie van hoek a en van de lengte van
de asymptoot tot aan het snijpunt (A B). Om deze lengte A B
te vinden moet men dus de voorloopige plaatsbepaling steeds
uitvoeren. Ook deze correctiën zijn in tabellen verzameld, zoodat
men ze bij een gegeven hoek a en een gegeven lengte A B dadelijk
kan aflezen. De correctie is altijd plus, daar de hyperbool altijd
verder v/d loodlijn (het nulpunt van den verdeelden boog) ver
wijderd is, dan de asymptoot. Voor a O0- wordt de correctie
O, omdat dan de batt. zich bevindt op de loodlijn.
Nog twee andere correcties moeten worden aangebracht en
wel die voor den wind en die voor de temperatuur.
Eerstbedoelde correctie is een functie van de richting en de
kracht (snelheid) v|d wind en v|d richting v|h geluid.
De correctie voor de temperatuur is noodig, omdat de voort-
plantingssnelheid van het geluid verandert bij teinperatuurswij-
ziging.
Ik stel mij voor, dat men deze twee laatste correcties aanbrengt
onmiddellijk na de aflezing v|d film.
Blijkbaar mag de correctie voor den barometerstand verwaar
loosd worden.
Na het aanbrengen van de drie bovenbedoelde correctiën kan
de juiste plaats v|d batterij gevonden worden.
Hiermede is echter de taak vjh station nog niet afgeloopen. Zijn
er geen battn. meer te peilen, dan kan het worden benut voor
ae vuurregeling. De knal, veroorzaakt door het springen v|h eigen
projectiel, wordt ook door de microfoons opgevangen, zoodat de
plaats v|h springpunt eveneens in het station kan worden bepaald.
Het gemakkelijkste gaat dit, als de vijandelijke batt. zelf a|h vuren
is, omdat dan alle correctiën kunnen worden weggelaten. De op
de film vastgelegde tijdsverschillen voor springpunt (v[h eigen
projectiel) en kanonschot (v/d vijand, batt.) geven 2 snijpunten
van asymptoten, die de ligging bepalen v|h eigen vuur ten opzichte
v|h doel. De meest gevreesde bronnen van vergissing (de 3 cor
rectiën) zijn dan niet aanwezig en de vuurregeling kan met groote
nauwkeurigheid plaats hebben.
Volgens Majoor Hodgkins kan zonder overhaasting een peiling
in ongeveer 5 min. plaats vinden, een resultaat, dat inderdaad
schitterend moet worden genoemd, te meer, waar in deze 5 min.
vermoedelijk ook de tijd begrepen is, noodig voor de ontwikkeling
26
