De vreemdelingen (Eng., Fr., Am.) hadden in Syrië groote
stukken land bebouwd, terwijl ook de Arabieren, evenals overal
elders in T., den landbouw beoefenden. Door den invloed der
buitenlanders vooral bevond Syrië zich in een min of meer be
bouwden toestand.
De Regeering, beter Djemal Pascha, heeft dadelijk bij zijn op
treden als comdt. v. h. 4de Leger in Syrië, dat hij beschouwde als
basis van zijn leger, landbouw en nijverheid verder trachten te
ontwikkelen.
Ofschoon deze econ. maatregelen aanvankelijk slechts bestemd
waren om het leger ten goede te komen, werden zij tot grondslag
voor eene nieuwe ontwikkelingsperiode van dit land.
De groote etappeplaatsen waren Aleppo en Damascus. Hier
vervaardigde men kleeding, schoeisel, medicamenten men ver
zamelde voedingsmiddelen hier waren de ateliers, de fabrieken
en de reparatieinrichtingen. Vooral leder-artikelen kon Syrië
ruim leveren; daarbij was het land een groote producent van olie
producten tn vet.
Van Aleppo naar Damascus eischt het vervoer van goederen te
Rajak overlading op een smalspoorlijn over Damascus naar
Perscheba.
In Damascus waren verscheidene etappe- en verplegingsinrich-
tingen, in hoofdzaak gedreven door vrouwelijke arbeidskrachten,
zoowel Mohamedaansche, als Armenische. Zij werden voornL
betrokken uit arme soldatenvrouwen, weduwen van gevallen mili
tairen, enz. Van de 10.000 vrouwen bestond '/4 gedeelte uit die
Van Armenische afkomst.
Voor de vervaardiging van mil. kleedingstukken waren 20.000
vrouwen en kinderen werkzaam. In de wattenfabriek arbeidden
250 vrouwen en eenige honderden in de conservenfabriek, de
trots van Damascus. Deze fabriek, die speciaal voor het Leger
door Djemal Pascha was opgericht, leverde in de eerste 13
maanden van haar bestaan 55.000 bussen groente, 2400 bussen
gecons. tongen, 12000 bussen vleeschbouillon, ruim 13000 bussen
soep, 11000 flesschen citroen limonade, 12000 L. azijn, 3000 K. G.
pickles enz. Voorts leverde deze fabriek gezouten vleesch en worst.
In de ateliers voor huisnijverheid werkten weesjongen; voor
de bebouwing van het land werden compn. landbouwers opgericht
ter sterkte van 150 man en 50 ploegen de irrigatie stond onder
leiding van professor Zürcher.
Berscheba vormde ten tijde van de operatiën tegen het Suez-
kanaal de hoofdetappeplaats van het Z.
Ondanks deze energieke organisatie hebben èn Djemal Pascha's
hardvochtige Arabierenpolitiek èn de toestanden in het T. rijk er
toe medegewerkt, dat het Leger van Von Kress gebrek leed.' De
troepen verhongerden niet „aber sie lebten nahezu bestandig in
ungestilltem Hunger dahin, körperlich miide, seelisch empfin-
dungslos." Diep tragisch
11
