nauwelijks 2 personen het eens. Wat is hiervan de reden? In
de le. plaats is de oorlog veranderd, verder is de chirurgie ver
anderd, ja alles is veranderd, behalve de grondprincipes.
Hij licht dit aldus verder toe.
1. Onze Hd. V. P. was uitgerust en erop berekend, dat 90% der
gewonden reine geweerkogelwonden waren en dat de troepen
dagelijks van positie zouden veranderen. Tot voor kort is
de oorlog geweest een stelling oorlog, waren 85% der won
den veroorzaakt door sterk explosieve granaten en granaat
kartetsen en waren alle wonden geïnfecteerd.
2. Verder is de schootsverheid van het geschut aanmerkelijk
toegenomen en voorn. v|h krombaangeschut, waardoor de
heuvelhellingen geen bescherming meer verleenen.
3. De zichtbaarheid is toegenomen door het gebruik van vlieg
tuigen en luchtballons.
4. Het Roode Kruis waarborgt geen bescherming voor zieken
en gewonden meer onze hospitalen buiten bereik v|h ge-
schutsvuur werden door vliegtuigen aangevallen.
5. De mil. chirurgie is ook veranderd. Was vroeger een asep-
tisch verband en rust voldoende om een groot deel der gewonden
te doen herstellen, nu zijn alle wonden geïnfecteerd en moeten
zoo spoedig mogelijk operatief behandeld worden. Het
ideaal is, dat dit binnen 12 uur geschiedt, hoewel de operatie
van licht gewonden wel een uitstel van 24 36 uur toelaat.
6. Radiologie moet ajh front plaats hebben. Geen operatie,
die ten doel heeft verborgen projectn. te verwijderen, zal
zonder Röntgenonderzoek kunnen geschieden.
7. Antiseptica hebben grootendeels plaats gemaakt voor chirurg,
sterilisatie d. w. z. niet door verwijdering der bacteriën, maar
door verwijdering v|d voornaamste „bron," de stukken v|d
kleeding, die door het projectiel naar binnen gebracht zijn,
en door wegsnijden v|h doode weefsel, de voedingsbodem
v|d bacteriën. Dergelijke operaties kunnen niet volledig zijn
onder den druk vjd groote actie a|h front, maar a|h front
moet daarmede toch een begin gemaakt worden d. w. z. de
wond moet goed geopend worden en het projectiel en de
stukken kleeding verwijderd.
8. Omtrent de praedisponeerende oorzaken van wondshock zijn
andere begrippen ontstaan. Deze zijn niet slechts het bloed
verlies, de schok en de pijn, maar bovenal de koude en uit
putting. Bovendien heeft het gebrek aan rust en comfort
plus de deprimeerende invloeden, die hem omringden, den
soldaat voorbereid voor de shock, door zijn weerstandsver
mogen te verminderen.
9. De noodlottige gevolgen van zware bloedingen, bekend uit
vorige oorlogen, kunnen dikwijls door vroeg chirurgisch in
grijpen en door bloedtransfusie worden voorkomen.
33
