POLITIEK EN LANDSVERDEDIGING.
Een oorlog is het uitvloeisel van de staatkunde, vormt het
laatste middel van deze om haar wil aan de tegenpartij op te
leggen, dan wel om zich aan den wil der tegenpartij te onttrek
ken.
De landsverdediging, de organisatie en samenstelling van de
weermiddelen behooren dus nauw met de door het land te voeren
politiek samen te hangen.
Uitgemaakt zal moeten worden, welke politieke tegenstanders
men heeft; het is mogelijk, dat men deze te kwader ure met
de wapenen in de hand tegenover zich zal zien staan.
Hoe meer de groote belangen van een land over de wereld
verspreid liggen, des te meer aanraking met vreemde mogend
heden, des te meer kans op wrijving zal er bestaan.
Is het betrokken land machtig, dan zal het zich kunnen en
dienen te wapenen tegen mogelijke conflicten met meerdere
mogendheden in combinatie met elkaar Vandaar, dat Engeland
tot op heden zijn vloot steeds een zoodanige sterkte heeft ge
geven, dat het de overmacht had over iederen mogelijken tegen
stander, zelfs over een combinatie van twee derzulke.
Is het betrokken land echter minder machtig, minder kapitaal
krachtig, dan zal het zich moeten beperken tot een zoo goed
mogelijke uitrusting tegen den meest waarschijnlijken tegenstan
der, die het in de eerste jaren tegenover zich zal kunnen hebben.
Kan die uitrusting nauwelijks, of niet, voldoende worden geacht,
dan zal zulks vanzelf ook de te volgen staatkunde ten zeerste
beïnvloeden en oorzaak zijn, dat het rijk slechts staatkundig-
defensief zal kunnen optreden.
Bij de keuze in samenstelling enz. van de weermacht van een
minder machtig land zal alzoo slechts rekening worden gehou
den met den meest waarschijnlijken tegenstander, waarbij dus
de politieke constellatie in al de gebieden, waarin de groote
belangen van het rijk liggen in het oog zal zijn te houden.
Wij b v. zullen wijs handelen nauwkeurig het oog gevestigd
te houden op de politieke verhoudingen tusschen de verschillende
rijken, welke om N.-Indië liggen.
Na den grooten oorlog valt in dit opzicht te constateeren een
zeker antagonisme tusschen Engeland en Amerika, tusschen
S. bedoelt Ned.-lndië. Red.
1