met het moederland mede, dan is de afstand van zijn oorlogs
havens tot de Philippijnen te groot; een steunpunt op de Caro-
linen lijkt minder wenschelijk; in verband meteen noodzakelijke
vereeniging der strijdkrachten in de richting van de Philippijnen
is het daarom niet onwaarschijnlijk, dat dan in de Molukken een
hulpbasis zal worden ingericht. In ieder geval is de kans groot,
dat in zulk een geval onze neu raliteit zal worden geschonden.'
e uitslag van een geweldadig tegengaan van deze schending
behoeft niet nader te worden aangegeven.
Behoort de combinatie EngelandAustraliëJapan contra Ame
rika niet tot de onmogelijkheden, onwaarschijnlijk schijnt zij ons
toch. Hoe worden echter de verhoudingen, indien de combinatie
EngelandAustraliëAmerika contra Japan optreedt?
De concentratie van de Britsche en Austr. vloten zal dan in
de richting van de Philippijnen plaats hebben in verband met
den afstand zal een tusschensteunpunt op de Carolinen of in de
Molukken worden gezocht. De kans op schending van onze
neutraliteit wordt zeer groot.
Verzetten wij ons tegen deze schending, zoo worden wij de
bondgenooten van Japan, een toestand waaraan beide partijen
niets zullen hebben eer wij in de gelegenheid zouden kunnen
zijn Japan hulp te bieden (sic) of hulp van deze te verkrijgen,
is onze kleine vloot vernietigd.
Gaan in een toekomstigen oorlog Amerika en Japan samen
tegen Engeland en Australië, een geval dat moeilijk is in te
denken, dan zal de Austr. vloot zich met de Engelsche moeten
vereenigen gevaar van schending onzer neutraliteit is groot
te noemen. Voor ons is echter de uitslag van den strijd van
het allergrootste belang; blijft Engeland overwinnaar, dan zal
voor ons alles bij het oude blijven, doch indien de tegenpartij
de overwinning behaalt, kunnen de toestanden geheel veranderen.
Zal het den Amerikanen dan gelukken ons te beveiligen tegen
minder vriendelijke handelingen van Japan of zal wellicht de
steun van Japan aan Amerika door ons moeten worden betaald
in den vorm van afstand van een deel van ons grondgebied
In het gunstigste geval zal Japan onze nabuur worden en zal,
alle Japan-Nederiandsche Commissies ten spijt, de kans op
wrijving uiteraard veel grooter worden.
Ook voor ons is het wenschelijk, dat de verhoudingen om ons
eilandenrijk dezelfde blijven.
Uit de in beschouwing genomen gevallen blijkt o. i. ten volle, dat
le. een oorlog tegen Engeland een vernietiging van onze
vloot met de daaraan verbonden gevolgen beteekent,
2de. een samengaan met Engeland ons bestaan waarborgt
Een keuze kan niet moeilijk zijn we zullen ons moeten scharen
aan de zijde van deze mogendheid.
Tenzij Eng, verliest. Red.
6
