Ter wille echter van „the man in the street", heet het, dat
thans bezuinigd moet worden, omdat in de mobilisatietijd het
Leger zulke enorme sommen heeft gekost
En hoe staat het in werkelijkheid met de staatsfinantiën
Men hoort heden den Minister van Finantiën een zonderling
betoog houden, dat hoewel het aantal millionnairs is toegeno
men en het Staatsvermogen gedurende de oorlogsjaren van 7 tot
14 milliard is aangegroeid, men toch niet moet meenen, dat Ne
derland zulk een rijke natie is, want deze aangroeiing berust op
een betere taxatie der eigendommen en de valuta is zoo
laagIs dit dan niet het geval bij de ons omringende Rijken
Indien iemand het vóór 1914 had durven wagen te beweren,
dat het moment gekomen was om eenige honderde millioenen
aan de weermacht te besteden, dan zou men hem voor krank
zinnig hebben verklaard, omdat zulks immers de „draagkracht"
verre te boven zou gaan Maar thans zijn wij onder den druk
van de circa drie milliard uitgaven, die mobilisatie en distributie
ons hebben gekost en ik meen dat wij nog verre van een Staats
bankroet zijn.
En ziet, deze onder zwaren druk liggende Natie, ontwerpt
een plan de Zuiderzee droog te leggen, een plan, dat circa twee
milliard kosten zal. Zou men niet denken, dat een dergelijke
natie ook wel een paar honderd millioen zou kunnen besteden
aan een vloot, die hare eigendommen behoort te bewaken
Dat in Indië op het oogenblik, door verkeerd finantiëel beheer,
een te kort is aan vlottende middelen, nemen wij gaarne aan,
maar wil men hiermede ook aangeven, dat dit te kort, ook in de
toekomst, een beletsel zal zijn om deze streken de beschermende
weermacht te geven, die zij noodig hebben?
Wil men in ernst beweren, dat Indië niet ruimschoots de
rente zal kunnen opbrengen van het kapitaal, dat er wordt
belegd
Zou het niet uitsluitend aan het gebrekkige finantiëel beheer
liggen, aan het gebrek aan koopmanschap, en economisch inzicht,
dat de begrooting met een deficit sluit?
Denk eens aan de tien jaren, gedurende welke men doende
is om de Djambiolieontginning te regelen, waarmede dus reeds
honderde millioenen ongebruikt in den bodem zijn gebleven
Zal het met het ontginnen der ertsvelden van Malili, waar
van het bestaan reeds jaren en jaren geleden door officieren
werd gemeld, evenzoo gaan
Liggen (in deze tijden van algemeene houtnood in Indië en
in Europa), niet voor honderden millioenen waarde verscholen
in de wildhoutbosschen van den Archipel
Waar is de Necker, die het finantiëel beheer van Indië op
degelijke basis zal vestigen
Maar zou, nu op het oogenblik geen geld ter beschikking is
32
