Ie. voor het uitleggen van lijnen kan men bij gunstige omstandig
heden, zooals het uitleggen langs een vlakken weg of open
vlak terrein, rekenen op 31/2 a 4 K. M. per uur op 2 a 3 K. M.
per uur in normale omstandigheden en op 1 a 1 /2 K. M. per
uur in ongunstige omstandigheden, b. v. dwars door een
bebouwde kom.
Het opnemen van telegraafkabels geschiedt in 't algemeen
iets vlugger dan het uitleggen het opnemen van telefoon
kabels veel langzamer dan het uitleggen. Voor dit laatste
rekene men op 1 a 1.5 K. M. per uur.
2e. Men heeft ongeveer 15 meer kabel noodig, dan de afstand
op de kaart of op het terrein gemeten bedraagt.
3e. Het opstellen van een draadloos station op open vlak terrein
duurt 1 uur bij gebruik van den bamboemast 1 a uur.
Het emplacement voor deze opstelling benoodigd, is ongeveer
100X100 Meter groot. Hoog opgaand of dichtaaneengesloten
geboomte, dan wel dicht aaneengebouwde woningen op dit
emplacement bemoeilijken de opstelling zeer.
Als Troepencommandant houde men steeds in het oog, dat het
telegraafpersoneel een uiterst vermoeienden dienst heeft.
Na afloop van den dagmarsch moeten de verschillende kanton-
nementen en bivaks verbonden worden met den A. B., de lijnen
moeten den geheelen nacht worden brdiend en den volgenden
morgen vroeg, soms vóór den afmarsch, weer opgenomen worden.
Het is duidelijk, dat zoo'n dienst slechts kort
is vol te houden en dat de manschappen na eenige
dagen reeds zeer uitgeput zullen zijn, indien
niet zooveel mogelijk rust wordt gegeven en
gezorgd wordt vooreen goede verpleging.1)
Ten slotte moge nog de aandacht verzocht worden voor den
gepantserden wagen (tank) met draadlooze telegrafie (Gep. W. D.
T.), de machine, welke van zoo'n groote beteekenis bleek te zijn
voor de liaison te velde. Over deze liaison is bij ons reeds veel,
misschien wel te veel, geschreven; iedereen is er van overtuigd,
dat een goede verbindingsdienst van het hoogste belang is; „geen"
liaison op het slagveld beteekent de infanterie geheel aan haar
lot overlaten. Hoe leerzaam is in dit opzicht de laatste oorlog
geweest!
Hoe talrijk zijn de gevallen, waarbij wegens gemis aan verbin
dingen de Art. de eigen Inf. vernietigde of haar steun geheel
onthield.
En toch verkeert de verbindingsdienst bij ons nog in een em-
bryonalen toestand, toch missen wij nog steeds een reglement
voor de verbindingen tusschen alle wapens!2)
ij Men beperke het aantal verbindingen tot het strikt noodzakelijke. Red.
2). in de eerste plaats ontbreekt ons (goed) materieelals dat er is komt
het reglement vanzelf. Red.