Nederlanders veel gevoelen voor de schoonheid der kleuren en
weinig voor de zuiverheid der lijnen. Wat (de opmerking is reeds
eeuwen oud) helder uitkomt in de verhouding tusschen de vele
groote schilders en de weinige beeldhouwers van beteekenis
door ons volk voortgebracht.
De vaste lijn kennen wij uit ons zeiven zoo goed als niet;
slechts met veel moeite zijn wij bij machte er ietwat vertrouwd
mee te geraken. Aanvoerders van Nederlandsche troepen onder
vonden dit maar al te vaak, vooral in tijden, dat oude banden
braken. Prince Mouringh wist er van en ook tegenwoordig is
de richtingslijn niet immer volmaakt.
Met betrekkelijk geringe inspanning is hierin bij den troep,
althans naar den schijn, verbetering te brengen, alleen
reeds door letterlijke uitvoering van de voorgeschreven „onver
mijdelijke bestraffing der geringste nalatigheden of misslagen."
Maar wil deze verbetering, behalve den, intusschen niet te
versmaden, schijn, in wezen waar zijn, dan is er meer en
hooger noodig.
Dan moet er iets persoonlijks uitgaan van hen, die met de
vorming, de opvoeding, de leiding belast zijn.
Dan moet er persoonlijkheid, karakter wezen
Wordt die op de inrichtingen van onderwijs verkregen?
Ook wanneer er nog vele bijzondere vakken ingevoerd werden
boven alle, die er reeds zijn, dan was daarvan nog geen sprake.
De eigenschappen, die U mogelijk eens in staat zullen stellen
waarlijk leiding te geven, anderen aan te voeren, kunnen voor
een deel aangeboren zijn, voor een deel verkregen worden door
de ervaring, die ge opdoet, wanneer ge, tegenover de vraagstukken
van het leven staande, Uzelf een weg door de moeilijkheden
moet banen, doch schoolsche lessen, hoe onmisbaar overigens
ook, kunnen daarbij geen of zeer weinig hulp bieden, om de
eenvoudige reden, dat aanleg en karakter niet klassikaal te vormen
zijn.
Toch moet er, bij officieren vooral, behalve aan persoonlijkheid,
aan individualiteit, ook waarde worden gehecht aan een zekere
gelijkgezindheid.
Bezieling voor hetzelfde streven, collectief nationaliteitsgevoel,
vaderlandsliefde en plichtsbesef zijn van hooge waarde.
Die gelijkgezindheid geeft saamhorigheid, vormt hechte banden
zij maakt dat nietige beuzelingen geen overheerschenden invloed
op ons leven en daar gaat het bovenal om op de zaak die
wij moeten dienen uitoefenen, omdat de gedachte aan dat
tezamen gediende boven persoonlijke gevoeligheden uit
gaande belang veel struikelblokken uit den weg ruimt.
De, vaak bewust misleidend gegeven, voorstelling, dat na
tionaliteitsgevoel en vaderlandsliefde hetzelfde zouden zijn als
nationalisme en chauvinisme, moge al niet aanvaard worden, te
22
