keeren en zich verzamelen, dan in de eerste plaats de toestand van
het 5e Br. Leger (Gough) consolideeren en vervolgens
en hier spreekt zich voor het eerst het doel uit, dat Foch gedurende
4 maanden zal nastreven een „masse de manoeuvre" vormen in
nader te omschrijven vormen.
Maar, zegt Madelin zeer terecht il ne pouvait cependant que
préparer les gens a finir au mieux une bataille mal engagée et aux
trois quarts perdue. Si pour le 31 Mars l'ennemi est tenu en
respect sur l'Óise, la trouée de Montdidier solidement refermée en
arrière de la ville. la ligne de l'Avre maintenue, le Santerre conservé
par les Anglais, Amiëns sauvé- on devra s'estimer heureux."
En, vooral ook door het persoonlijk en herhaald aandringen van
Foch, door zijn ijzeren standvastigheid, blijft Amiëns behouden, zij
het dan ook dat dit knooppunt onder vijandelijk art. vuur staat.
Maar Foch voorziet ook reeds 's vijands plannen. De spoorweg
ParijsCalais wordt door de D. beheerscht. Nieuwe aanvallen in
Artois, in Vlaanderen, zijn aanstaande, waardoor de rocade-be-
wegingen der Geallieerde reserves thans voor een groot deel
geïmmobiliseerd tot dekking van Amiëns en de richting Parijs
gehinderd worden. Tenslotte vechten de Gealliëerden voor een
gedeelte met den rug naar de zee, voor een ander gedeelte met
den rug naar l'IIe de France gewend een strategische toestand
nóg benauwender dan die bij het einde van den Somme-slag in '16.
In Directive 2 van 3 April geeft Foch de richting aan van den
voor de D. tijdelijk „in een hoekzak" doodgeloopen slag.
„De vijand is tegengehouden van Arras tot de Oise. Een nieuw
offensief is te wachten ten N. van de Somme, in 't bijzonder bij
Arras, waar de vijand over talrijke spoorwegen beschikt. In 't Z.
zijn die aanvallen minder waarschijnlijk (minder spoorwegen
gedeeltelijk onder Fr. art. vuur).
Het front Albert-Arras verdedigend vasthouden; dit front snel
organiseeren ten N. van Beauvais een Fr. reserve gereed houden
tegen een aanval ten N. van de Somme. De Gealliëerden zullen
van den voordeeligen vorm van hun front gebruik maken om den
spoorweg St. Just-Amiëns vrij te maken door
1. een dubbel Fr. offensief in den omtrek van Montdidier, eener-
zijds beoogende den vijand op de Avre terug te werpen, anderzijds
om hem in het N. naar Roye af te dringen
2. een Br. offensief a cheval van de Somme in O. rich
ting, beoogende Amiëns te bevrijden.
Al zullen hiermede geen beslissende resultaten worden
verkregen, men zal den vijand een gevoelig échec kunnen doen
lijden, terwijl dit agressieve optreden de beste afweer is
tegen een mogelijken aanval ten N. van de Somme,"
De offensieve idee treedt hier dus reeds dadelijk op den voor
grond al wordt dit voorgenomen offensief nog doorkruist door
den D. stoot in Vlaanderen.
6
